AİHM'den vergiye yeni bakış

2010'da halkoylaması referandumu ile Anayasa'nın 36'inci maddesindeki değişiklikle Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkı getirilmişti. Yeni uygulamanın yürürlük tarihi ise 23 Eylül 2012'ydi. Bu kapsamda vatandaşların elde ettiği bireysel başvuru hakkı ile birlikte vergi davalarında da Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkı getirildi. Bugün İstanbul Üniversitesi'nde düzenlenen 1. Vergi ve Temel Haklar Sempozyumu'nda de işte bu bireysel başvuru hakkı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvuru konuları ele alındı.

Mali Müşavir Taylan Şahin, Yeminli Mali Müşavir Ekrem Öncü ve Demir Onur Çelik'in ortak olduğu DKR Denetim ve Danışmanlık Grubu'nun katkıları ile düzenlenen sempozyumdaAnayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru tanınmasının vergi yargılamasına etkisi AİHM çerçevesigöz önüne alınarak ele alındı. Hukukçular, Danıştay üyeleri, Anayasa Mahkemesi baş raportörü ve İstanbul Vergi Mahkemesi başkanlarının katılımı ile süren sempozyumda konuşan Anayasa Mahkemesi Raportörü Dr. Abdullah Tekbaş, vergide idarelerin vergi yorumu yapmalarına ilişkin olarak, "Yorumu mahkeme yapar. İdare yorum değişikliğine gittiğinde bu yorum değişikliğe gidildiği tarihte geçerlidir" dedi.

'KANUNİLİK İLKESİ KATI UYGULANMALI'

İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Altan Rençber, 'Vergi Kabahatlerinin Kanunilik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi' konulu konuşmasında Vergi Ziyaı cezasının kişinin gelirini esas almadığını belirterek "Vergikabahatleri açısından kanunilik ilkesi katı uygulanmalıdır. Vergi uzlaşmaları kanunilik ilkesine aykırı" diye konuştu.

İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Gülay Arslan Öncü ise Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) vergiyi bir vatandaşlık ödevinden ibaret gören ve devletin de bu alandaki yetkisini mutlak bir yetki olarak gören anlayışının artık vergi yükümlüsünün insan haklarına evrilen bir anlayışa dönüştüğünü belirtti. Öncü, AİHM'de bir eylemin suç kabul edilmesi için suçun ulusal hukukta suç olarak cezasının bulunması gerektiğini ifade etti. Öncü, adil yargılama hakkı güvencelerinin ise mahkeme hakkı, yasayla kurulmuş bağımsız ve tarafsız mahkemede yargılanma hakkı, adli yardım, masumiyet karinesi, silahların eşitliği, susma ve kendini suçlayıcı delil sunmaya zorlanmama hakları olduğunun altını çizdi.

BİREYSEL BAŞVURU HAKKI ÖZGÜRLÜKLERİ GELİŞTİRDİ

Anayasa Mahkemesi Raportörü Mehmet Sadık Yamlı da mahkemeye erişimin tüm hakların güvencesi olduğunu belirterek Emlak Vergisi matrahına yönelik dava açma hakkının alınmasının önemine işaret ederek bireysel başvuru hakkı ile özgürlüklerin geliştirildiğini kaydetti.

ZAYİ BELGESİ OLMASA DA DEĞERLENDİRİLECEK

İstanbul Vergi Mahkemesi Başkanı Bülent Dağ sempozyumda yaptığı konuşmada Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu'nun zayi belgesi olmayan durumlardamücbir sebep halinin değerlendirilebileceğinin ayrıca incelemede ibraz edilmeyen belgelerin mahkemede ibraz edilebileceği kararlarının alındığı haberini verdi.