Devasa tahvil balonlarının değeri Bitcoin'in değerini katlıyor

Bu yıl değeri dolar karşısında yüzde 1885 yükselen Bitcoin tüm yatırım araçlarını gölgede bıraktı. Uzmanlar Bitcoin’in vadeli işlem alanında işlem görmeye başlamasıyla gerçek piyasalarda yeni fiyat balonlarının oluşacağını düşünüyor. Ancak mevcut piyasaların Bitcoin’den çok daha büyük sorunları var

DEĞİŞİM YOLDA

Ne küresel piyasalar ne altın ne de özellikle son dönemde Türkiye’de hızla yükselen ABD Doları veya Euro. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de para söz konusu olduğunda akıllara gelen ilk konu Bitcoin oluyor. Sadece son dönemin değil ekonomi tarihinin de en çılgın spekülasyonu olan Bitcoin, ‘kripto para’ konusunun da dünya çapında tartışılmasına neden oldu. Sadece bu yıl yüzde 1885, son beş yılda ise yüzde 125 bin değerlenen Bitcoin daha şimdiden spekülasyonların ‘ağababası’ olarak anılmaya başlandı bile.

Evet başta Bitcoin olmak üzere kripto para birimlerinin hızlı yükselişlerine bakıldığında peş peşe gelen balon, spekülasyon, kapatılsın, yasaklansın gibi tepkilere çok şaşırmamak gerekir. Zira nasıl ve kimler tarafından işletildiğinin bile tam olarak bilinmediği bu para birimleri bir taraftan büyük bir ilgiyle izlenirken diğer taraftan da kaygı uyandırıyor. Zira aynı 1995’ten itibaren dünya çapında başlayan ve 2001’de son bulan teknoloji balonu ve 11 Eylül 2001 sonrası dünyayı sarsan resesyonun ardından ABD’de şişen konut balonunun 2008’de patlaması gibi bugün Bitcoin çevresinde yaşananlar da yakın geçmişin acı hatıralarını anımsatıyor. Aynı geçmiş dönemin balonlarında olduğu gibi başta Bitcoin olmak üzere şişik kripto para birimlerinde de bir fiyat düzelmesi mutlaka yaşanacak. Kim bilir belki böyle bir düzeltme sürecinin ardından kripto para sektörü çok daha sağlam bir zemine oturarak mevcut finansal düzene gerçek bir alternatif ortaya çıkarabilir. Malum 2001’de teknoloji balonu patladığında hem internet hem de mobil telefon ilişkili şirketlerin işinin bittiği düşünülmüştü. Ancak sektör tahminlerin aksine öyle bir geri döndü ki günümüzde bu teknolojiler olmadan artık dünya dönmez oldu.

KRİZ RİSKİ HEP VAR AMA...

Peki Bitcoin veya genel olarak kripto para dünyasında yaşanacak bir sorun yeni bir küresel krizi tetikleyebilir mi? Yaşanan spekülasyon ve bu paraların gerçek hayatta da yaygınlaşmasıyla bağlantılı olarak bu paralardan kaynaklanacak bir kriz elbette göz ardı edilemez. Ancak kripto paralar bu seviyede bile gerçek piyasalarda kısa vadede bir kriz çıkartmaktan çok uzak görünüyor. Bu paraların mevcut türev piyasalarını şişirmeye destek vermeye başlaması halinde ise felaketlerin en büyüğüne kendimizi hazırlamaya başlayabiliriz.

KRİPTO PARALAR TRİLYON DOLARA KOŞUYOR

Bitcoin çılgınlığı kripto para sektörünü kısa sürede 600 milyar dolarlık piyasa değerine taşıdı. Talebin bu hızla artması halinde kripto paraların seneye trilyon dolara ulaşacağı belirtiliyor.

TÜREV BALONUNUN BÜYÜKLÜĞÜNÜ TAHMİN ETMEK MÜMKÜN DEĞİL

- Kripto paraların toplam piyasa değerleri 600 milyar doları aştı. Bir günde küresel döviz piyasalarında dönen işlem 5 trilyon doları buluyor.

- Altında bu rakam 8 trilyon dolara yükseliyor. Küresel tahvil piyasası derseniz onun çapı da 63 trilyon dolar seviyesinde.

- Ayrıca dünya borsaları 80 trilyon dolar ve küresel gayrimenkul sektörü de 217 trilyon dolar seviyesinde.

- Türev balonu ise 544 trilyon dolardan başlayıp 1.2 katrilyon dolara kadar uzanıyor. Şimdi bu akıl almaz rakamlara baktığımızda iki konu ortaya çıkıyor.

- Bunlardan ilki: Bitcoin şu an itibarıyla mevcut resme bakıldığında bir balon değil en iyi tahminle ancak mini minnoş bir baloncuk olabilir.

- Diğer konu ise başımızın çok ama çok büyük bir dertte olduğu gerçeği. Devasa balonların ne anlama geldiğini daha netleştirmek açısından dünyanın yıllık GSYH’sinin 2017 için tahmini 80 trilyon dolar olarak gerçekleşeceğini belirtmek isterim.

- Tüm mal ve hizmetlerin toplamının sadece 80 trilyon dolar olduğu bir dünyada yukarıdaki balonların nasıl oluştuğunu ve neden tüm kriz ve ‘önlemlere’ rağmen aralıksız şişmeye devam ettiğini artık siz düşünün.

TÜREV BALONU ARALIKSIZ ŞİŞMEYE DEVAM EDİYOR

Türev Balonu Tahmini boyut: 544 trilyon dolar -1.2 katrilyon dolar

Gayrimenkul Balonu: 217 trilyon dolar

Borsalar: 73 trilyon dolar

Tahvil: 63 trilyon dolar

Gerçek Likidite: 37 trilyon dolar

Altın: 7.7 trilyon dolar

Kripto Paralar: 600 milyar dolar

Bitcoin: 322 milyar dolar

BITCOİN DE ‘BALİNA’ SORUNU YAŞIYOR

-Bitcoin’in ilk tasarlanma aşamasında alım yapanlar kolayca binler hatta milyonlarca Bitcoin alabildi.

- Bitcoin fiyatının uzun süre düşük seviyede seyretmesi az sayıda kullanıcıya toplam Bitcoin pastasının büyük bir bölümünün kontrolünü sağladı.

- Son hesaplamalara göre halen mevcut hesapların yüzde 4’ü, Bitcoin’in toplam değerinin yüzde 95’ini elinde bulunduruyor.

- Hatta aktif hesapların % 1’lik dilimi Bitcoin’in toplam değerinin % 50’sine sahip.

- Ancak her adresin aynı zamanda birden fazla insanın portföyünü oluşturması sahiplik oranının insan sayısı bakımından tahmin edilmesini imkânsız kılıyor.

110 BİN İŞLEM TAMAMLANMAYI BEKLİYOR

Blockchain. info’un verilerine göre kripto para platformları işlem başına ortalama 26 dolar talep ediyor. Bu rakam ise her gün yeniden belirleniyor. Bitcoin altyapısının sonuçlandırabildiği işlem sayısı saniyede 3.3 ile sınırlı. Bitcoin halen saniyede 4-8 aralığında işlem talebi alıyor. Bunların hepsi anında gerçekleştirilemediği için tamamlanmayı bekleyen işlem sayısı artıyor. Son hesaplamalara göre sadece Bitcoin için bekleyen işlem sayısı 110 binin üzerinde. Bazı platformlar 10 dakikalık garanti işlem karşılığında 91 dolara varan ek ücret talep ediyor.

G20 ZİRVESİ’NDE BITCOİN MASAYA YATIRILACAK

Fransa Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire, nisan ayında Arjantin’de düzenlenecek G20 Zirvesi’nde Bitcoin’in de tartışılması gerektiğini söyledi. Bruno Le Maire, G20 Zirvesi’nde gündemdeki en gözde kripto para birimi olan Bitcoin’in nasıl denetleneceği hakkında bir müzakere yapılması gerektiğini vurguladı.

5 TRİLYON DOLARLIK PAZAR YARATACAK

Slovenya’da NiceHash isimli Bitcoin şirketinden siber saldırıyla 70 milyon dolar değerinde Bitcoin çalındı.

Güney Kore hükümeti aldığı kararla Bitcoin güvensizlik yaratacağı gerekçesiyle vadeli işlemlerini yasakladı.

Güney Kore Finansal Gözetmenlik Hizmetleri iki hafta önce Bitcoin’i denetlemeyeceğini bildirmişti.

Çin ise ekim ayı başında sanal para birimleri üzerindeki regülasyonları sıkılaştırarak yurtdışına kaynak çıkışını engellemeye çalışıyor.

Diğer yandan Chicago Borsası’nın ardından farklı endeksler de Bitcoin’i vadeli işlemlere dahil etmek için harekete geçti.

Bitcoin’in asıl fiyat patlamasını Borsa Yatırım Fonu’na (Exchange Traded Funds - ETF) geçmesiyle yaşayacağı belirtiliyor.

Bunun gerçekleşmesi halinde alıcılar cüzdanla (Wallets) değil 1-2 tuş darbesiyle alım/satım yapabilecek.

Bitcoin’in varlık alanında birkaç yıl içerisinde 5 trilyon dolarlık bir pazar yaratacağı ileri sürülüyor.