Tarihin en kötü 4 uçak modeli

Günümüzdeki uçaklar, gelişimlerini kendilerinden önceki nesillere borçlular. Bunların içinde tasarımı çok güzel olanlar da var, kimsenin uçmak istemediği, hatta görüntüsü itibarıyla insanları uçuştan soğutanlar da söz konusu. Hızlı olanlar, jumbo jet Boeing 747 gibi deve hörgücü görünümüyle yıllarca tasarımı hafızalara kazınanlar, güçlüler, büyükler...

Şüphesiz her birinin ayrı bir hikâyesi var. Fakat her şey rağmen en kötüler de söz konusu. Bu uçaklar birçok nedenden dolayı başarısız oldular, ama hepsinin ortak yanı uçmak için kimsenin bunları tercih etmemesiydi. Bu hafta bu uçaklara da bir göz atalım istedim.

1) ROLLS-ROYCE "UÇAN KARYOLA"

“Uçan Karyola” Uçak demek ne derece doğru bilmiyorum, belki uçan araç demek daha isabetli olur. Fotoğraflarına bakıldığında bile güven vermediğinden olacak, bizatihi görenler bile bu modeli tehlikeli bulmuş. Hatta uçmayı kabul etmemişler. Bu sebeple tarihin en kötü jeti listesinin başına Rolls-Royce “Thrust Measuring Rig” (İtme Ölçme Aracı) konuyor. Yetmedi kötü bir de takma adı var: “Uçan Karyola.” Özellikle tasarımının küçük bir çerçeveye takılı yalnızca iki jet motorundan oluşması görenleri ürkütmüş. Herhangi bir hava aracıyla kıyaslamak mümkün değil.

Sadece yakıt tankları, pilot için alan ve yanlarda motor var. Ancak 1950’lerde tasarlanan dünyanın ilk dikey iniş/kalkış yapabilme özelliğine sahip hava aracı olduğu da unutulmamalı. 1957’deki test esnasında kazaya sebep olmasıyla da proje rafa kaldırıldı. Ancak İngiltere`nin efsanevi Harrier tipi, ilk dikey iniş ve kalkış yapabilme özelliklerine sahip savaş uçaklarının da yolunu açtığı kabul edilir.

2) DE HAVİLLAND COMET

Tasarım hatası İngiliz De Havilland şirketi tarafından tasarlanıp, üretilen ve dünyanın ilk jet motorlu yolcu uçağı olarak tarihe geçen bu model, uzun ömürlü olmadı. Yolculara hız ve konfor vaat eden dünyanın ilk jeti ilk uçuşunu Temmuz 1949’da ve ilk ticari yani yolculu uçuşunu ise Mayıs 1952’de yaptığında dünya sivil havacılığı için de yeni dönemin kapısı aralanmıştı.

Uçak, kanatlarında yer alan 4 adet Havilland Ghost 50 turbojet tipi motorlarla neredeyse saatte 800 km hıza yaklaşıyordu. Ancak Comet’in ilk modellerinde “metal yorgunluğuna” dayalı olarak açıklanan kazaların meydana gelmesi ilk jet motorlu yolcu uçağınınsonunu hazırladı.

Serinin ilk uçağı Comet 1’in 1954’te 2 ayrı ölümlü kaza yapmasıyla İngiliz havacılık otoriteleri tarafından soruşturulmaya başlandı. Uçağın gövde ve tasarımında değişiklik yapıldı ve 1958’de yeni Comet 4, uçuşlara başladı. Ancak tasarımdaki hatalar sebebiyle yaşanan kazalar, Comet’lerin sonunu hazırladı. Comet, diğer uçak üreticilerinin jet motorlu modelleri nasıl tasarlamaları gerektiği konusunda yol gösterici oldu.

3) DASSAULT BALZAC V

Dikey başarısızlık İngilizlerin dikey iniş/ kalkış yapabilen Harrier modelini takip eden Fransızlar da 1960’larda, asansör jet tasarımına yöneldiler. Fransız Dassault, orijinal Mirage III prototiplerinden birinin tasarımında değişiklik yapıp, asansör jet motoru koymaya karar verdi.

Böylece yeni model Balzac V olarak adlandırıldı. Uçak dikey kalkıştan, yatay uçuşa geçişiyle de tasarımcılarını ümitlendirdi. Ancak bir iniş sırasında, Balzac V ters çevrildi ve test pilotu hayatını kaybetti. Dassault prototipi yeniden tasarladı ve testlere başladı. Ama başarılı olamadı.

Her şey tasarım masasında çok iyi görünmesine rağmen dik kalkıştan, yatay uçuşa geçilmesindeki zorluklar aşılamadı. Yeni kazaların yaşanması, teknik ve mali sorunlar sebebiyle de Fransız Savunma Bakanlığı üretim programını bitirdi.

4) TUPOLEV TU-144

“Concordski” Sovyetler Birliği (SSCB) döneminde, Alexei Tupolev yönetiminde tasarlanan, dünyanın ilk süpersonik taşıma uçağı Tu-144, aynı zamanda İngiliz-Fransız ortak tasarımı Concorde uçaklarına benzerliği sebebiyle de “Concordski” olarak isimlendirildi. Tu-144’ün prototipi, ilk uçuşunu 31 Aralık 1968’de, Concorde’dan iki ay önce, Moskova yakınlarında yaptı. Tu-144, ses hızını ilk kez 5 Haziran 1969’da aştı. 15 Temmuz 1969’da ise Mach 2 hızını aşarak, dünya havacılık tarihine en hızlı ticari uçak olarak geçti.

Ancak, 3 Haziran 1973’te Paris Airshow’da, Tu-144S’in gösteri uçuşunda düşmesiyle, projenin itibarı sarsıldı. Ve bu kazadan sonra uçak bir daha beklenen ilgiyi görmedi. Aeroflot, 50 ticari uçuş sonrası yolculu uçuşları durdurdu. Ancak Boeing ve Nasa’nın, ses hızını aşan yolcu uçağı tasarlamak amacıyla deneysel bir Tu -144 satın aldığını ve kullandığını da bir kenara not edelim.