"NFT, Metaverse ve Öteki Şeyler"de bu hafta: Bir fotoğrafla son 24 yılı özetledi...

Teknoloji dünyasında metaverse, blockchain ve NFT odaklı yenilikleri ve gelişmeleri ele aldığımız haftanın özeti, “NFT, Metaverse ve Öteki Şeyler” ile karşınızdayız. İşte Habertürk’ten Necdet Çalışkan’ın hazırladığı öteki evrende haftanın öne çıkanları...

1- PİJAMA, AYI KOSTÜMÜ VE ARDINDAN GELEN GÖNDERME...

Ethereum’un kurucularından Rus asıllı yazılımcı Vitalik Buterin, son dönemde blockchain ve kripto para ekosisteminin geleceğine yönelik öngörülerinin yanısıra ilginç kıyafetleriyle de dikkat çekiyor.

11-20 Şubat tarihleri arasında düzenlenen Ethereum odaklı yıllık konferans ETHDenver 2022’ye katılan Buterin, bu etkinlikte de giydiği kıyafetlerle ilgiyi üzerine toplamayı başardı. Etkinlikte önce pembe pijamalarıyla sahneye çıkan Vitalik Buterin, ardından giydiği ayı kostümü ile de oldukça konuşuldu.

Ethereum’un kurucusunun bu dikkat çeken kostümleri, kripto para piyasalarında karşılıklı göndermeleri ile de bilinen ABD’li milyarder Elon Musk’ın da radarına girdi.

Elon Musk, attığı bir tweet ile Vitalik Buterin’in ayı kostümünü Web3 ile bağdaştırdı. Musk paylaştığı görselde, Web1 için Google’ın kurucu ortakları Larry Page ve Sergey Brin’in; Web2 için Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’in (daha doğrusu “Sosyal Ağ” filminde Zuckerberg’i canlandıran aktörün) fotoğrafını kullandı. Paylaşımda Web3 ise 28 yaşındaki Vitalik Buterin’in ayı kostümü giydiği fotoğraf ile özetlendi.

Aslında bu benzetme için çok da yanlış denilemez. En basit tabiriyle Web1, bizi web tarayıcıları yoluyla çevrimiçi dünyaya bağladı. Web2’de ise sosyal ağlar aracılığıyla online topluluklara dahil olduk. Özellikle kripto para dünyasının ilgisi ile son birkaç yılda iyice popülerlik kazanan Web3 ise internetin merkezi olmayan ve genel blokzincirlerine dayalı sürümü için kullanılıyor.

Web3, anonimlik, yapay zeka, artırılmış ve sanal gerçeklik kavramları ile metaverse, kripto para, NFT ve blokzincir teknolojilerini bir araya getiren yeni bir internet ağı olarak karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla Musk’ın paylaştığı ve Web1/Web2/Web3 aşamalarının eşleştirildiği fotoğraf, aslında 1998 yılından bu güne geçen 24 yılı da özetliyor.

2- FİDAN DİKENE 12 AYLIK METAVERSE EĞİTİMİ

Tüm dünyanın ilgiyle takip ettiği ve dâhil olmak için yarıştığı metaverse alanında, eğitim programları da yavaş yavaş şekilleniyor. Bu kapsamda Bahçeşehir Üniversitesi (BAU), metaverse alanının tüm ilgilileri için kapsamlı bir sertifika programı başlatıyor.

Bahçeşehir Üniversitesi Kreatif Endüstriler Araştırma Merkezi ve Tazefikir Group ortaklığıyla hayata geçirilen, profesyonel ve amatör ilgililere yönelik sertifika programı 12 hafta sürecek. Programda metaverse dünyası ile tanışma, Blockchain teknolojisi, metaverse platformları, giyilebilir sensörler, metaverse’de marka iletişimi, metaverse ve etik gibi konular işlenecek. Metaverse evrenine dair inovatif proje fikirlerinin geliştirilmesini hedefleyen sertifika programı online olarak 17 Mart tarihinde başlayacak, başvurular ise 15 Mart tarihine kadar devam edecek. Metaverse dünyası için; yazılım, tasarım, donanım ve içerik unsurları hakkında yetkinlik kazandırmayı hedefleyen sertifika programının bir diğer önemli hedefi ise gezegenimizi korumak.

Bahçeşehir Üniversitesi Halkla İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çisil Sohodol “Metaverse Sertifika Programı Ege Orman Vakfı'na fidan bağışı ile katılıma açılarak, insan varlığı yeni dijital bir evrende hayat bulurken tüm bunlara imkân sağlayan fiziksel dünyamıza karşı sorumluluklarımızı hatırlatmayı amaçlıyor. Katılımcıların bağışlarıyla bir yandan dünyanın ilk Metaverse Ormanı'nı kurulurken diğer yandan dijital karbon ayak izi konusunda farkındalık yaratmak hedefleniyor” dedi.

3- “5-10 YIL İÇİNDE 8 TRİLYON DOLARA KOŞACAK”

Metaverse evrenine dair keşfetme arzusu ve teknolojide geride kalma korkusu, sektöre dair pazarı ve yatırımları büyütüyor. Bu kapsamda ‘metaverse, kaçırılmaması gereken bir yatırım fırsatı mı, riskler, olası kazanımlar nelerdir?’ gibi cevaplanması gereken sorular, gayrimenkul sektöründe değerleme hizmeti sunan Denge Değerleme tarafından düzenlenen “Gelecek Mars’ta değil, Metaverse’te mi?” webinarında ele alındı.

600’den fazla katılımcının online olarak takip ettiği etkinlikte konuşan katılan UiPath Avrupa Başkan Yardımcısı Tansu Yeğen, yapay zeka ile metaverse ilişkisinin daha emekleme aşamasında olduğuna değinerek, “Farkında olmadan da olsa bu dünyaya giriş yaptık, ben 5-10 yıl içerisinde 8 trilyon dolarlık bir metaverse pazarının bizi beklediğini düşünüyorum. Geçen yıl dijital ürünler özelinde 54 milyar dolarlık bir harcama yapılmış. Fiziksel emlak yerine artık NFT üzerinden emlak alımlarının olacağını ve emlak sektörünün de bu durumdan ciddi anlamda etkileneceğini öngörüyorum. İleride fiziki olarak araba ya da ev değil bunların NFT’sini alacağız” dedi.

Turizm, eğitim, eğlence ve sağlık sektörünün metaverse üzerinden ciddi bir potansiyel yakalayacağını aktaran Yeğen, şunlar söyledi:

“Metaverse’te otel kurulacak, tatile çıkılacak, ödemeler kripto paralarla yapılacak. İnsanlar sanal gözlüklerini takıp Efes harabelerini gezebilecek, sonra buraya gelip ziyaret edebilecek. Yine aynı şekilde eğlence ve müzik sektörü bu anlamda ciddi girişimlerde bulunmaya başladı bile. Şarkılarının ilk lansmanını ya da konserini bu düzen üzerinden yapan etkinlikler gerçekleşecek. Sokakta defileler düzenlenecek, insanlar gözlüklerini takıp hem o defileyi takip edip, hem de oradaki beğendikleri ürünleri satın alabilecekler, sanal eldivenler sayesinde metaverse üzerinden market alışverişini yapabileceğiz. Ürünlere dokunup onları sepetimize koyacağız, sonrasında ödemeyi yapıp, gerçek hayatımızdaki evimize ürünlerimizi sipariş edebileceğiz. Yine aynı şekilde üniversiteler eğitimlerini bu dünya üzerinden sunabilecekler. Dünyanın hangi coğrafyasında olursak olalım istediğimiz üniversitenin derslerini izleyebileceğiz.”

4- 2022’DE KRİPTO VARLIK EKOSİSTEMİNDE NELER BEKLENİYOR?

Yerli kripto para işlem platformu Paribu’nun aralarında Cemil Şinasi Türün, Hulki Okan Tabak, Turan Sert, Yakup Bayrak, Mehmet Türkarslan’ın yer aldığı Paribu Danışma Kurulu, 2022 yılı öngörülerini paylaştı. Buna göre bu yıl kripto varlık ekosisteminde öne çıkması beklenen dikkat çekici bazı öngörüler şöyle:

Hulki Okan Tabak: “Kripto varlık fiyatları, 2021 yılında yakaladığı zirveyi aşacak. Bu durumun, yılın ikinci yarısında veya 2023’te gerçekleşeceğini öngörüyorum. Bu yıl daha sakin, daha düşük hacimli bir kripto para piyasası göreceğiz. NFT pazarındaysa büyümenin devam edeceğini, farklı alanlarda NFT ürünlerin çıkacağını görebiliriz. 2022 yılı içinde sanat eseri NFT'lerde, 2021'deki ‘collectible’ ürünlerine benzer bir ilgi odağı olma durumu da söz konusu.”

Yakup Bayrak: “2022 için ‘Cüzdanların efendisi olma savaşları’nın verileceği yıl tanımlaması yapabiliriz. Cüzdanı kimlik doğrulama aracı olarak kullanmak sadece NFT dünyası için değil, kendisine Google, Facebook ya da Twitter kimlik doğrulaması dışında yöntemin kapısı arayanların, arayışlarına yeni yanıtlar bulabilecekleri bir yıl olacak. Bu iddianın başkahramanı Web3'ün estirmeye başladığı ‘Cüzdanını tanıt, sisteme giriş yap’ rüzgârının, karşımıza bambaşka alanlardaki yeni uygulamalarla çıkabileceğine dair gelen sinyallerin şiddeti de artıyor.”

Turan Sert: “2020 yılından bu yana kendini kanıtlayan DeFi alanının ardından bu yıl da NFT, DAO ve Metaverse alanları hızla gelişmeye başlayacak. Bu dünyaya girişte en çok kullanılan Metamask cüzdanı kullanıcı sayısı Ağustos 2020’de 500 bin iken, Kasım 2021’de 21 milyona ulaştı. Keza blokzincir sistemlerinde çalışan geliştirici sayısı da 2020’de 10 bin civarında iken, yüzde 80 artışla 18 bin civarına yükseldi. Bu alanda kurulan yeni girişimlere akan girişim sermayesi ise, tam 8 kat artarak 25 milyar dolar seviyesine çıktı. Bu üç veri, bize önümüzdeki dönemde de bu alanda gelişmelerin tüm hızıyla devam edeceğini ve yeni çıkan ürünlerin talep göreceğini gösteriyor. Ayrıca, Web3 alanında ciddi büyümeler göreceğiz. Metaverse ise, daha çok oyun alanında yeni girişimler ve başarı hikayeleri üretecek.”

Mehmet Türkarslan: “Blokzincirler arasında iletişim kurularak hayal edilen tek bir Metaverse dünyasına geçişin hızlanacağını öngörüyorum. Kripto varlıkların kullanım alanlarının artması, özellikle ülkemizde NFT ile gayrimenkul satışının projelendirilmesi gibi daha çeşitli versiyonların geliştirilmesinin mümkün olacağını düşünüyorum.”

5- AKTİF BANK DECENTRALAND’DE

Aktif Bank, sanal arsalardan oluşan ve metaverse’ün en popüler platformlarından olan Decentraland’den birkaç parselden oluşan geniş bir alan satın aldığını ve oradaki varlığını tasarlamaya başladığını duyurdu. Dijital bankası N Kolay ile yakın gelecekte kullanıcılarına Metaverse’te de platforma uygun biçimde projeler geliştirmeyi amaçlayan Aktif Bank, ayrıca Decentraland’deki kendine ait alanında spor ve eğlence platformu markası Passo ile yeni bir etkinlik deneyimine kapılarını açacak.

Aktif Bank Müşteri Deneyimi ve İletişim Grup Başkanı Gamze Numanoğlu, “Son dönemde hızla hayatımıza giren ve önümüzdeki dönemde bu yerini ivmelenerek artıracak olan Metaverse’te, Aktif Bank olarak aksiyonlarımızı almaya başladık. Bu evrende müşterilerimize Metaverse’ün dünyasına uygun farklı deneyimler sunmayı planlıyoruz. 2 yıldır isim sponsorluğunu sürdürdüğümüz N Kolay İstanbul Maratonu ile ilgili de Metaverse’te çok yakında sürpriz projelerimiz olacak” dedi.

6- YERLİ OYUN STÜDYOSUNUN YENİ ODAĞI NFT OYUNLAR

Yıllık 2 milyar doların üzerinde ihracat gelirine sahip olan Türkiye’deki oyun sektörü, NFT oyunlar ve metaverse gibi önemli gelişmelerin de etkisiyle her geçen gün büyümeye devam ediyor. Oyun sektöründe "hypercasual”, “simülasyon” ve “casual” türlerinde geliştirdikleri oyunlarla deneyim kazanan NDG Studio, Boğaziçi Ventures ve Mert Fırat’tan aldığı yatırımla odağını tamamen “casual” türüne ve NFT oyunlara çevirmeyi hedeflediğini duyurdu.

Oyun, fintech, perakende teknolojileri ve dijital sağlık alanlarına yatırım yapan BV Growth fonu ile uluslararası pazarlarda hızla ölçeklenebilen teknolojilere yatırım yapan Boğaziçi Ventures; Mert Fırat’ın da katılımı ile hypercasual ve casual türlerinde çeşitli oyunlar geliştirip dünyanın önde gelen yayıncılarıyla çalışmış olan NDG Studio’ya toplam 3 milyar 125 milyon TL yatırım yaptı.

NDG Studio kurucu ortağı Ufuk Serdar Demir, aldıkları yatırımla birlikte tamamen casual ve henüz çok yeni olan NFT oyunlara yönelmek istediklerini söyledi. Demir, “Partnerlikten doğacak güç ile Casual ve NFT oyun alanlarında başarı yakalayacağımıza eminiz. Bu yatırım ve partnerliğin neticesi olarak, Amerika, Avrupa ve Asya pazarlarında Casual oyunlarımızla yüksek pazar payı elde edeceğimizi düşünüyoruz” dedi.

7- “METAVERSE’DE NE GİYECEĞİZ?” SORUSUNDAN ÇIKAN YERLİ GİRİŞİM

Tekstil sektöründeki markalara, ürün ve koleksiyonlarını metaverse’e uygun bir şekilde sanallaştırma ve dönüştürme hizmetleri sunmak için bu yıl kurulan yerli girişim MetaWear, sanal evrenlerdeki avatarları giydirmeye başladı. NFT 2.0 ile çoklu platform dijital giyilebilir varlıkların artık hayatımızda olduğuna dikkat çeken MetaWear’in kurucusu Dr. A. Bahadır Yener, artık satın alınan bir dijital kıyafetin istenilen metaverse dünyasında giyilebileceğini ve kullanıcıların kendi tarzını da yansıtabileceğini söylüyor.

Gerçek dünya ile metaverse arasındaki moda köprüsünü kurmak istediklerini belirten Yener’in verdiği bilgiye göre MetaWear ekibi gerçek dünyadaki moda devlerinin ürünlerini sanal dönüşümle metaverse’e uyarlıyor ve kullanıcıların avatarlarına yüzde 98.5 oranında ayırt edilemez bir gerçeklik sunuyor. Kullanıcıların gerçek dünyada satın aldıkları kıyafetlerin bir kopyasına sanal olarak metaverse’te sahip olmalarını sağlayacak olan MetaWear’ın ayrıca metaverse’de çoklu platform moda alışveriş merkezi de bulunuyor.

Verilen bilgiye göre 197 adet dijital mağazadan oluşan MetaWear Fashion Mall, toplamda 100 bin metrakare alana sahip. Metaverse’de sanal arsa ve konut satışlarında yaşanan en büyük sorunun hangi dünyadan arsa alınması gerektiği olduğuna dikkat çeken Dr. Yener, çoklu dünyayı destekleyen metaverse alışveriş merkeziyle bu soruna da çözüm bulduklarını ve burada yapılacak yatırımın birden fazla metaverse platformu ile entegre olduğu için yatırımcılarına çoklu evrende var olma imkanını da sunacağını aktarıyor.