Bakan Koca açıkladı! Türkiye'de Maymun çiçeği vakası var mı? Maymun çiçeği belirtileri neler, hangi ülkelerde görüldü?
Son zamanlarda gündemin en çok takip edilen konuları arasında yer alan Maymun çiçeği virüsü hakkında araştırmalar devam ediyor. İlk Maymun çiçeği vakası İngiltere'de görülmüştü. Virüsün Latin Amerika'ya kadar ulaşmasının ardından gözler Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'dan gelen açıklamalara çevrildi. İşte, maymun çiçeği virüsü ile ilgili merak edilen tüm detaylar...
Yeni bir pandemi endişesi ile tüm dünyada panik havası yaratan Maymun çiçeği virüsü vaka sayısı dünya üzerinde 200'ü geçti. Latin Amerika'ya kadar uzanan virüs sonrası Arjantin ilk vakayı açıkladı. En çok İngiltere ve İspanya gibi Avrupa ülkelerinde görülen vaka sayısı sonrasında "Maymun çiçeği Türkiye'de var mı?" sorusu gündeme geldi. Peki, Türkiye'de maymun çiçeği vakası görüldü mü, belirtileri nelerdir? İşte konuya ilişkin açıklamalar ve merak edilen bilgiler...
MAYMUN ÇİÇEĞİ TÜRKİYE’DE GÖRÜLDÜ MÜ?
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca konu ile ilgili açıklamasında; "Maymun çiçeği hastalığı konusunda kamuoyu müsterih olmalı. Hayvan kaynaklı olan bazen insanlara da bulaşan bu hastalık bir pandemiye yol açmaz. Semptomların genellikle 2, 3 hafta içinde kendiliğinden düzeldiği bilinmektedir. Afrika'da görülen hastalığa ülkemizde rastlanmamıştır." İfadelerine yer verdi.
20 ÜLKEYE YAYILDI, 200 KİŞİDE GÖRÜLDÜ!
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ilk olarak İngiltere’de gözlemlenen sonrasında birçok Avrupa ülkesine oradan da Latin Amerika'ya kadar yayılan maymun çiçeği virüsü vakasının 200 kişinin üzerine çıktığını belirtti. Konuyla ilgili yapılan açıklamada virüsün takibi genişledikçe vakaların da artacağı vurgulandı.
İlk olarak 6 Mayıs günü İngiltere’de ortaya çıkan maymun çiçeği virüsü, son 2 haftada toplamda 20 ülkeye yayıldı.
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI NEDİR?
Hastalığa, Poxviridae ailesindeki Orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan maymun çiçeği virüsü Monkeypox hastalığına neden olur.
Monkeypox, öncelikle Orta ve Batı Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan ve zaman zaman diğer bölgelere ihraç edilen viral bir zoonotik hastalıktır.
Monkeypox ilk olarak 1958'de laboratuvar maymun kolonilerinde çiçek benzeri bir hastalık salgınının ortaya çıkmasıyla keşfedilmiştir, bu nedenle 'maymun çiçeği' adı verilmiştir. Maymun çiçeği virüsü vakası insanda ilk olarak 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülmüştür. Söz konusu tarihten itibaren diğer Orta ve Batı Afrika ülkelerindeki insanlarda maymun çiçeği virüsü vakası bildirilmiştir.
Maymun çiçeği virüsünün Orta Afrika ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik grubu vardır. İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir ve daha yüksek ölüm oranına sahiptir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer. Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.
Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde daha konsantre olma eğilimindedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95'inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75'inde) etkiler. Ayrıca oral mukozalar (vakaların %70'inde), genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20) etkilenir. Döküntü, ardışık olarak maküllerden (düz tabanlı lezyonlar) papüllere (hafifçe kabarık sert lezyonlar), veziküllere (berrak sıvı ile dolu lezyonlar), püstüllere (sarımsı sıvı ile dolu lezyonlar) ve kuruyup dökülen kabuklara doğru değişiklik gösterir.
HASTALIK BULAŞICI MI, NASIL BULAŞIR?
Maymun çiçeği virüsü insanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşır, ancak insandan insana bulaşma da gerçekleşebilir.
Monkeypox virüsü bir kişiden diğerine lezyonlar, vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak örtüsü gibi kontamine materyallerle temas yoluyla bulaşır. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların diğer hayvansal ürünlerini yemek olası bir risk faktörüdür. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ ÖLDÜRÜCÜ MÜ?
Maymun çiçeği virüsü genelde 2 ile 4 hafta aralığında kendiliğinden iyileşiyor. Maymun çiçeği düşük bağışıklığa sahip insanlar ve küçük çocuklarda ağır seyredebiliyor.
Genellikle çocuklarda gözlemlenen hastalığın Orta Afrika türünde yüzde 11, Batı Afrika alt tipinde yüzde 1 oranında öldürücülük ihtimali bulunuyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Henüz maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış, güvenli bir tedavi yoktur. Maymun çiçeği salgınını kontrol altında tutmak amacıyla çiçek hastalığı aşısı, antiviraller ve İntravenöz immün globulin (VIG) kullanılabilir. Bununla birlikte, şu anda, orijinal (birinci nesil) çiçek hastalığı aşıları artık halka açık değildir. 2019'da çiçek hastalığı ve maymun hastalığının önlenmesi için daha yeni bir aşı onaylanmakla birlikte henüz kamu sektöründe yaygın olarak mevcut değil.
