Merkez Bankası faizi 5 puan indirip yüzde 15'in altına çekebilir mi?
Türkiye ekonomisi için önemli bir günü daha yaşıyoruz. Merkez Bankası kritik faiz kararı açıkladı. Piyasa beklentisi 3.5 puana kadar çıkmış durumda. Merkez'in piyasa hazırken bu oranda indirim yapması oldukça mümkün görünüyor. Peki, tüm merkez bankalarının indirim sürecinde olduğu, Çin-ABD ticaret görüşmelerinin yeniden başladığı bir dönemde Merkez daha da ileri gidip 5 puan indirim yapabilir mi? Türkiye CDS'inin diğerlerine göre hala yüksek kalması, dolarizasyon riski, enflasyon riskleri ile bir önceki 4.25'lik indirim sonrası söylem bu beklentileri sınırlıyor.
Bugün hem dünya hem Türkiye finansal piyasaları çok rahat. Ekranlar yemyeşil. Bir yandan dünya ekonomisi için büyük risk olan ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşlarında anlaşma sağlanması için görüşmelerin ekim ayında başlayacak olması ve bu görüşmeler öncesi hem ABD'nin hem de Çin'in karşılıklı restleri diğer yandan Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve tabii ki Amerika Merkez Bankası FED'den faiz indirim beklentileri yıl sonuna doğru piyasaları ralliye hazırlıyor. Bugünün sıcak haberi ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin'den yapılan 250 milyar dolarlık ithalata uygulanacak olan ek yüzde 5'lik verginin 1 Ekim'den 15 Ekim'e ertelemesi bunun karşılığında Çin'in de ABD'den tarım ürünü almayı planladığı haberi. Üstelik Trumpkonuyla alakalı Twitter üzerinden, Çin Başbakan Yardımcısı Liu He'nin talebi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin 70. yıldönümüne istinaden üzerine iyi niyet göstergesi olarak bu kararı aldıklarını duyurdu.
ENFLASYON TAHMİNİ YÜZDE 12.6'YA DÜŞÜRÜLDÜ
Önceki aylarda piyasaları geren diğer bir konu olan İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden anlaşmasız ayrılığı da ihtimal olmaktan çıkmış gibi. Bunun yanında tabii ki global merkez bankalarının faiz indirim süreci var. Bugün ECB'nin eksi 0.40 olan mevduat faizini 0.10 veya 0.20 puan daha düşürmesi dahası 700 milyar Euro civarında varlık alımını açıklaması böylece Avrupa'da enflasyonu yarım puan yukarı ittireceği ve tabii ki büyümeyi böyle yukarı çekme hedefi olduğu belirtiliyor. Gelecek hafta da Fed'in toplantısı var. Tabii ki bu toplantıda 0.25'lik indirim piyasa tarafındanfiyatlandı bile.
Faiz kararı alınırken olmazsa olmazı tabii ki enflasyon. Ağustos ayında enflasyonyüzde 16.65'ten yüzde 15.01'e indikten sonra eylülde eğer aylık enflasyon yüzde 1.66'dan fazla gelmezse tek haneye inecek. Maliye ve HazineBakanlığı eylül ve ekim aylarında tek haneli enflasyon bekliyor. Sonrasında biraz yükselecek. Ünlü yatırım bankası JP Morgan ağustos enflasyonununardından tahminini yüzde 14'ten 12.6'ya çekti. Eğer enflasyon böyle 12-13 düzeyinde olacaksa (diğer risklerin ortadan kalkması veya yeniden oluşmaması kaydıyla) 2-3 puan reel faiz de yeterli olarak görülüyor. Diğer gelişmekte olan ülkelerin reel faizi şu anda ortalama yüzde 1.3 düzeyinde.
4.25 GELDİ, DOLAR YÜKSELMEDİ
Merkez Bankası tutumu ise ekonomistleri ikiye bölüyor. Kimi ekonomistler öncekitoplantıda 4.25 puan indirim yaparak cesur adım adan bankanın bir daha aynı cesareti göstereceğini düşünüyor. Bazı ekonomistler ise önceki toplantının ardından yapılan toplantıda Başkan Murat Uysal'ın açıklamalarından bundan sondaki adımların daha temkinli olacağını düşüyor.
Diğer yandan 25 Temmuz'daki 4.25'lik indirimin ardından herhangibir kur atağı gelmemesi de Merkez'in elini rahatlatıyor. Yabancı yatırımcıların dolar/TL'de spekülatif pozisyonalma imkanı eskiye göre oldukça sınırlı.
RİSKLER YOK DEĞİL
Peki 5 puan indirim ihtimalinin önündeki riskler neler? İş Portföy Yönetimi Beşekonomisti NilüferSezgin Türkiye'nin hala 393 puanda olan kredi risk sigortası yani CDS'e dikkat çekiyor. İkinci risk tabii dolarizasyon. Vatandaşların faizi yeterli görmediklerinde gittikleri yer genellikle DTH oluyor. Sezgin ayrıca Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal'ın faiz kararı alırken enflasyon ana eğiliminin yanı sıra makul reel faiz söyleminden yola çıkarak faiz belirlenirken gelişmekte olan ülke reel faizlerinin ortalamasına CDS'in eklenmesi gerektiğini belirtiyor. Böylece yılsonu enflasyonbeklentisine eklenen 2 risk ile yüzde 16, 16.30 düzeyinde bir politika faizine ulaşılıyor. Sezgin de Başkan Uysal'ın temmuz toplantısından sonraki konuşmasında bundan sonraki faiz kararlarının daha temkinli olacağı sonucu çıkaran ekonomistlerden. Diğer yandan son olarak başta doğalgaz, sigara, alkol ve elektrik olmak üzere kamu zamları enflasyondariski artırıyor.
5 PUAN İNDİRİM GELİRSE NEDENLERİ NE OLUR?
-Global piyasalardarisk iştahı çok yüksek. Piyasalar ralliye hazırlanıyor.
-Merkez bankaları kıyasıya faiz indirim yarışında
-Enflasyondaki düşüş eğilimi sürüyor. Eylül ve ekimdetek haneli enflasyongörme ihtimali yüksek. JP Morgan bile yılsonu enflasyon hedefini yüzde 14'ten yüzde 12.6'ya çekti.
-Anlaşmasız Brexit ihtimali çok azaldı.
-İran'la anlaşma haberiylepetrol fiyatı düşüyor.
RİSKLER NELER?
-Türkiye'nin risk primi 393 puanda ve hala çok yüksek.
-Vatandaş faizi az bulduğunda dolar mevduatınakoşuyor. Dolarizasyon riski yüksek.
-Enflasyonda vergi artışı ve kamu zamları kaynaklı yukarı yönlü riskler var.
-Başkan Uysal'ın önceki toplantıdan sonra söylemi artık indirimlerin daha temkinliyapılacağı şeklinde yorumlanıyor.
