Bağırdığımda çocuğuma ne yapıyorum? Anne babalar dikkat! Sandığınızdan çok daha fazla zarar veriyor olabilirsiniz
Çocuklar yaramazlık yaptığında, bağırmak doğal bir tepki gibi gelebilir. Çocuklarınıza bağırmak bir rahatlama hissi verebilir, bir tür disiplin işlevi görebilir veya özellikle stresli olduğunuzda bir çocuğun dikkatini çekmenin tek yolu gibi görünebilir. Ancak ister yürümeye başlayan çocuk ister ortaokul öğrencisi olsun, bir çocuğa bağırmanın psikolojik etkileri gerçektir ve uzmanlar bunun düpedüz zarar verici olduğunu söylüyor. Gerçek iletişim ve çocuğunuzun sağlığı için çocuklarınıza bağırmayı nasıl bırakacağınızı öğrenmeniz gerekir.
Bazı davranışlar ne kadar kışkırtıcı görünse de, nadiren bağırmayı gerektirirler. Gerçek şu ki, bir çocuğa bağırmak birdenbire pişmanlık ve pişmanlığa yol açmaz, ancak zararlı psikolojik etkilere neden olabilir. Çığlık atma dürtüsüne direnmek ne kadar zor olsa da, nihayetinde çocuklara bağırmak son derece yararsızdır.
Aha'nın kurucusu klinik psikolog Dr. Laura Markham'a göre, (Ebeveynlik ve Barışçıl Ebeveyn, Mutlu Çocuklar kitabının yazarı) bağırmak, vazgeçebileceğimiz bir ebeveynlik "tekniğidir" diyor. Neyse ki, o anda ne kadar hüsrana uğramış hissetsek de çocuklarımıza bağırmayı nasıl bırakacağımızı öğrenmemize yardımcı olacak ipuçları var.
Çocuğunuzla duygusal bağı güçlendirmek, gerçek ve kalıcı bir değişim yaratır. Bu hayati bağlantıya sahip olduğunuzda, tehdit etmenize, bağırmanıza, yalvarmanıza, rüşvet vermenize ve hatta cezalandırmanıza gerek kalmaz.
Bu olağanüstü rehber, ebeveynlerin kendi duygularını daha iyi anlamalarına ve onları kontrol etmelerine yardımcı olacak, böylece sağlıklı sınırlar, empati ve net iletişim ile ebeveynlik yaparak öz disiplinli bir çocuk yetiştirebilecekler. Adım adım örnekler, yeni yürümeye başlayan çocukların ebeveynleri için ilkokul yıllarında çözümler ve çocuklar tarafından test edilmiş ifadeler sunuyor.
Güç mücadelelerinden, öfke nöbetlerinden ve doğru "sonucu" aramaktan bıktıysanız, başka yere bakmanıza gerek yok. Ebeveynliğinizi olumlu ve kanıtlanmış bir şekilde dönüştürmek için ihtiyacınız olan pratik araçları keşfetmek mümkün.
ÇOCUĞA BAĞIRAN EBEVEYNLERİN PSİKOLOJİK ETKİLERİ
Çocuklara, özellikle de küçük çocuklara bağırmanın psikolojik etkileri oldukça ağırdır. Markham, çocuklarına bağıran ebeveynlerin çocuklarının beyinlerini mahvetmese de aslında onları değiştirdiklerini söylüyor.
Markham, "Diyelim ki yatıştırıcı bir deneyim sırasında [beynin] nörotransmiterleri, güvendeyiz diye yatıştırıcı biyokimyasallar göndererek yanıt veriyor. İşte o zaman bir çocuk sakinleşmek için sinirsel yollar inşa ediyor.
Ebeveynler, az gelişmiş bir prefrontal kortekse ve çok az yürütme işlevine sahip yürümeye başlayan çocuklarına bağırdığında bunun tam tersi olur. Vücutları, ortaya çıkan korkularını tehlike olarak yorumlar ve bu şekilde tepki verir. "Çocuk savaş, kaç ya da don diyen biyokimyasallar salgılıyor. Sana vurabilirler. Kaçabilirler. Ya da farlarda donup geyik gibi görünürler. Bunların hiçbiri beyin oluşumu için iyi değil” diyor.
Bir ebeveynin bu şekilde bağırmasına tekrar tekrar tepki veriyorlarsa, davranış kökleşir ve başkalarına nasıl davrandıklarını gösterir. Yürümeye başlayan çocuğunuza her gün bağırıyorsanız, onları sağlıklı iletişim becerileri için tam olarak hazırlamış sayılmazsınız.
Ebeveynler, az gelişmiş bir prefrontal kortekse ve çok az yürütme işlevine sahip yürümeye başlayan çocuklarına bağırdığında bunun tam tersi olur. Vücutları, ortaya çıkan korkularını tehlike olarak yorumlar ve bu şekilde tepki verir. "Çocuk savaş, kaç ya da don diyen biyokimyasallar salgılıyor. Sana vurabilirler. Kaçabilirler. Ya da farlarda donup geyik gibi görünürler. Bunların hiçbiri beyin oluşumu için iyi değil” diyor.
Bir ebeveynin bu şekilde bağırmasına tekrar tekrar tepki veriyorlarsa, davranış kökleşir ve başkalarına nasıl davrandıklarını gösterir. Yürümeye başlayan çocuğunuza her gün bağırıyorsanız, onları sağlıklı iletişim becerileri için tam olarak hazırlamış sayılmazsınız.
BÜYÜKLER BAĞIRDIKLARINDA KORKUYOR
Ebeveyn-çocuk ilişkisinin doğası, tek taraflı bir güç dinamiği oluşturur. Ve güce sahip kişi olarak, ebeveynlerin çocuklarıyla nasıl iletişim kurduklarına ekstra özen gösterme sorumluluğu vardır. Ebeveynler küçük çocuklar üzerinde mutlak güce sahip olduklarından, öfkenizi tam bir despotik kontrole dönüştürmekten kaçınmak önemlidir.
Çocuklar için ebeveynler, yaşamak için ihtiyaç duydukları her şeyi sağlayan, kendilerinden iki kat daha büyük insanlardır: yemek, barınak, sevgi. En güvendikleri kişi, bağırarak ya da başka yollarla onları korkuttuğunda, bu onların güvenlik duygularını sarsar.
Markham "İnsanların bağırırken filme alındığı çalışmalar yaptılar. Deneklere dinletildiğinde yüzlerinin ne kadar buruştuğuna inanamadılar" diyor. Ebeveynleri tarafından azarlanmak çocuklar için ciddi şekilde stresli olabilir. 3 yaşındaki bir çocuk, düğmelere basıyor ve bir yetişkin gibi tavır sergiliyor gibi görünebilir, ancak yine de yetişkin gibi davranılacak duygusal olgunluğa sahip değildir. Yaşa daha uygun stratejiler lehine bağırmayı nasıl bırakacağınızı öğrenmek, uzun vadede daha etkili olacaktır.
ÇOCUKLARA BAĞIRMAYI MİZAHLA DEĞİŞTİRİN
İronik bir şekilde, mizah bağırmaktan çok daha etkili ve sert bir alternatif olabilir. Markham, "Ebeveyn espri anlayışıyla yanıt verirse, otoritenizi hâlâ koruyorsunuz ve onların size bağlı kalmasını sağlıyorsunuz" diyor. Kahkaha, korkmaktan daha memnuniyetle karşılanan bir sonuç gibi görünüyor.
ÇOCUKLARA BAĞIRMAMAK "ONLARI RAHAT BIRAKMAK" DEĞİLDİR!
Ebeveynler, çocuklarına bağırdıklarında ayaklarını yere bastıklarını ve yeterli disiplini sağladıklarını hissedebilirler. Aslında yaptıkları sorunu daha da kötüleştiriyor. Ebeveynler yeni yürümeye başlayan çocuklara bağırdığında korku yaratırlar, bu da çocukların durumdan ders almasını veya ebeveynlerinin onları korumaya çalıştığını fark etmesini engeller. Bir çocuğu o anda korkutmak, yaptıklarından vazgeçmelerine neden olabilir ama aynı zamanda ilişkideki güveni de aşındırır. Tepkinizi nasıl yavaşlatacağınızı ve çocuklarınıza bağırmayı nasıl bırakacağınızı öğrenmek kolay değil ama buna değer.
ÇOCUKLARA BAĞIRAN EBEVEYNLER ÇOCUKLARI BAĞIRMAYA ALIŞTIRIR
"Normalleştirme" bugünlerde çokça kullanılan bir kelime ama ebeveynler, çocukların hangi davranışların kabul edilebilir olduğunu öğrendikleri üzerinde ne kadar güçlü olduklarını hafife almamalı. Sürekli bağırıp çağıran ebeveynler, bu davranışı bir çocuk için normal hale getirir ve sonunda çocuklar buna uyum sağlar. Şu anda bir çocuğa bağırmak ne kadar kolaysa, uzun vadeli etkileri geri tepebilir.
Markham, bir çocuğun azarlandığında gözünü kırpmamasının, çok fazla azarlanma olduğunun iyi bir göstergesi olduğunu belirtiyor. Bunun yerine, ebeveynlerin her şeyden önce öz düzenleme modelleri olmaları gerekir. Özünde, bir çocuğa gerçekten davranması için önce yetişkinlerin davranması gerekir. Her kötü davranış örneğine yanıt olarak bağırma dürtüsüne direnmeyi öğrenmek, başlamak için iyi bir yerdir.
ÇOCUKLARA BAĞIRMANIN SORUN OLMADIĞI ZAMANLAR
Çoğu zaman bağırmak kuralcı olmasa da, "Bazen sesini yükseltmenin harika olduğu zamanlar vardır." diyor Markham. "Kardeş gibi birbirinize vuran çocuklarınız olduğunda ya da gerçek bir tehlike var." Bunlar, bağırarak onları şok etmeye çalıştığı durumlardır. Ancak Markham, bir çocuğun dikkatini çektiğinizde sesinizi ayarlamanız gerektiğini söylüyor. Temel olarak, uyarmak için bağırın, açıklamak için konuşun.
Kimse her zaman çocuklarının yanında kendini boğmayacak, tutmamalı da. İnsan olmak böyle bir şey değil. Ancak bunu günlük olarak yapmamak ve sürekli bağırıp çağırmak, muhtemelen verimli olmayan uzun vadeli bir ebeveynlik stratejisidir.
ÇOCUKLARA BAĞIRMAYI NASIL DURDURURSUNUZ?
Tetikleyicilerinizi tanıyın.
Küçük çocukların düğmelerinize basmaya çalışmadıklarını unutmayın. Onlara şüphe avantajını verin.
Bağırmanın çocuklara, zorluklarla ancak yüksek ve kızgın bir sesle karşılaşılabileceğini öğrettiğini düşünün.
Bir çocuğun sorunlu davranışlardan kurtulmasına yardımcı olmak için mizahı kullanın. Kahkaha, bağırmaktan ve gözyaşı dökmekten daha iyidir.
Yalnızca bir çocuğun incinebileceği çok önemli durumlarda sesinizi yükseltmek için kendinizi eğitin.
Sakin diyaloğa odaklanın. Bağırmak iletişimi kapatır ve çoğu zaman derslerin alınmasını engeller.
Kaynak: fatherly.com
