Otomobil üreticileri 'ticaret savaşı'nda taraflarını seçti

Dünya gündeminin ilk sırasına yerleşen ticaret savaşları, hemen hemen her sektörde etkisini hissettiriyor. Bu sektörlerden biri de otomotiv olarak öne çıkıyor.

Öyle ki, ABD Başkanı Donald Trump'ın, göreve geldiği Ocak 2017'den beri otomobil üreticilerine ABD sınırları içine fabrika yatırımı konusunda vergi tehdidiyle baskı yaptığı biliniyor.

Trump'ın hamlesi bir ölçüde başarıya ulaşsa bile, ABD ile Çin arasında geçen yıl patlak veren ticaret savaşı, dünyanın en büyük pazarı Çin'in 20 yılın ardından ilk kez daralmasına neden oldu. Gelişmeler, geleceğini Çin'in üzerine kuran markaların bilançolarında ise öngörülmeyen delikler açtı.

Savaşlarda tarafsız kalmak zordur ve savaş yüzünden zor duruma düşenler, duygularını bir kenara bırakarak kartlarını kazanan tarafa oynamak isterler.

Şimdi gelin, ticaret savaşlarının tüm şiddetiyle devam ettiği şu günlerde, otomotiv markalarının savaşın hangi tarafında durduklarına yatırımları üzerinden bakalım.

4 YILDA 13 MİLYAR DOLAR YATIRDI

Japon üretici Toyota, hem Çin hem de ABD pazarında etkili olmaya çalışan markaların ilk sıralarında bulunuyor.

2017 ile 2021 yılları arasında ABD'ye 13 milyar dolarlık yatırım yapacağını duyuran marka, bunun 1.6 milyar dolarını Mazda ile birlikte yürüttüğüAlabama fabrikasına, 238 milyon dolarını Kentucky'de fabrikanın kapasite artışına, 1.3 milyar dolarını ise yine Kentucky fabrikasının rekabetçiliğinin artırılmasına harcadı.

Fiat Chrysler (FCA), Trump'ın Başkanlık koltuğuna oturmasının ardından, Michigan ve Ohio eyaletlerindeki fabrikalarına 1 milyar dolarlık yatırım yaparak 2 bin ek istihdam yaratacağını açıklamıştı.

İtalyan şirket o dönem yaptığı açıklamada, ABD'nin bünyesindeki Jeep markası için küresel bir üretim üssü olacağını bildirmişti.

Bu yılın Şubat ayında ise, ABD'deki tesislerine 4.5 milyar dolarlık bir yatırım yapacağını duyuran FCA, ülkede 6 bin 500 kişiye daha istihdam sağlamayı hedefliyor.

4.3 MİLYAR DOLARA İSTİHDAM YARATTI

ABD'nin en büyük otomobil üreticisi General Motors (GM), Kasım 2018'de yeni bir yapılanma programını hayata geçirdi. O dönem satışları düşük kalan modelleri ürün gamından çıkarmayı hedefleyen üretici, elektrikli ve otonom otomobillerin geliştirilmesine kaynak ayırmak için de Kuzey Amerika tesislerindeki iş gücünde azalmaya gitmişti.

Yeniden yapılanma kapsamında uzun vadede açık kalması beklenmeyen ABD'de 4 ve Kanada'da da 1 fabrika kuran üretici, 2017'den bu yana ABD'ye 4.3 milyar dolarlık yatırım yaptı.

ABD'nin bir diğer büyük üreticisi Ford da, 2017'den beri Kentucky ve Michigan tesislerine son 2 yılda 2.95 milyar dolarlık yatırım yaptığını duyurdu.

Pick-up ve SUV modellerin üretim hattının yenileyen Ford, fabrikalarında kapasite artırımını yapmak ve yeni iş imkanları yaratmak amacıyla 1.2 milyar dolarlık yatırımı da gündemine aldığını bildirdi.

ELEKTRİKLİLERİNİ 2022'DE SATIŞA SUNACAK

Koreli üretici Hyundai, 2017'den bu yana bünyesindeki Kia ile birlikte ABD yatırımlarını 5 yıl içinde yüzde 50 artırmayı planlıyor. 3.1 milyar dolara denk gelen bu adım ile, şirketin ABD'de SUV ve premium markası Genesis üretimi için tesis kurmayı planladığı bilgisi veriliyor.

Alman üretici Volkswagen (VW) de, ABD'ye yatırım yapan markalar arasında, Şirketin, elektrikli otomobil üretimi için Tennessee fabrikasına 800 milyon dolarlık gerçekleştirerek, burada ürettiği ilk elektrikli modellerini 2022'de piyasa sürmesi bekleniyor.

ABD pazarının bir diğer etkin Japon oyuncusu Honda, 2017 yılında ülkedeki tesislerine 352 milyon dolarlı bir yatırım yaptı. Şirketten yapılan açıklamada, Ohio'daki fabrikaya 124 milyon dolarlık bir rüzgar tüneli yatırım gerçekleştirileceği bildirildi.

YATIRIMLARIN BÜYÜKLÜĞÜNÜ GİZLİYORLAR

ABD'ye son 2 yıl içinde yatırım yapan tüm markaların, aynı dönemde Çin'e de yatırım yaptıkları görülüyor.

Bu kapsamda Toyota'nın, Tianjin ve Guangzhou tesislerinin kapasite artırımına yönelik yatırımlarda bulunacağı biliniyor. Yatırımın büyüklüğü hakkında Japon üreticiden bir açıklama yapılmasa da, kapasite artışının yıllık 240 bin araca denk geldiği belirtiliyor.

Geçtiğimiz yıl Pekin Otomobil Fuarı'nda Çin pazarına yönelik geliştirdiği 7 koltuklu SUV modeli Commander'i tanıtan Fiat Chrysler (FCA) markalarından Jeep, modelin üretiminin de Çin'de olacağı bildirmişti. Yeni bir yatırımı da beraberine getiren bu karara rağmen, FCA Çin'e yapacağı yatırım hakkında bir bilgi paylaşmıyor.

Detroit merkezli General Motors, 2017'den son Çin'e yeni bir yatırımdabulunması. Fakat, ABD'li üretici 2014-2017 yılları arasında ülkeye 12 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirdi.

ABD yatırımlarına hız verdiği dönemde Çin pazarını da boş bırakmayan Ford, 2017 yılında yaptığı açıklamada yeni SUV modeller üretmek için Çin'deki yerel ortağı ile birlikte yeni fabrika açacağını bildirmişti. Fakat bu yatırımın tutarı hakkında bir bilgi verilmedi.

2018 yılında ise, Chongqing fabrikasına yeni model yatırımı gerçekleştiren ABD'li üretici, yine bu yatırımın da büyüklüğü hakkında bir açıklama yapmadı. Ford, son olarak 2021 yılına kadar Çin'de 3 yeni Lincoln modeli üretmek için kolları sıvamış durumda. Bu modellerin şirketin anavatanı olan ABD'ye getirilmesi ise öngörülmüyor.

KORELİ ÜRETİCİ FABRİKA KAPATACAK

Amerikalı üreticilerin aksine, Güney Koreli Hyundai Çin'de yeni bir yatırıma gitmiyor. Öyle ki, şirketten yapılan açıklamada, düşen satışlar gerekçe gösterilerek Çin'deki 5 tesisten birinin de kapatılacağı belirtiliyor.

2018'de Çin'de 3 yeni tesis açan Volkswagen Grubu, ülkede daha çok SUV ve elektrikli model üretmek için gaza basmış durumda. Qingdao, Foshan ve Tianjin fabrikalarını devreye alan Alman şirket, Çin pazarında Volkswagen ve Audi haricinde, ABD'de satışa sunmadığı Skoda ile de varlık gösteriyor.

Alman üretici, 2020 yılında ise Şangay fabrikasında elektrikli otomobil üretimine başlamayı hedefliyor.

ABD'li üreticilerin aksine, Çin'e yapacağı yatırımın büyüklüğünü gizlemeyen VW, ülkedeki yerel ortağı ile birlikte 2022 yılına kadar 15 milyar dolarlık bir yatırım gerçekleştirmeye hazırlanıyor. Bu yatırım paketinin içinde, elektrikli otomobiller, mobilite çözümleri ve otonom otomobiller yer alıyor.

Japon üretici Honda da, Çin'e yatırıma sıcak markalardan. Şirketten yapılan açıklamada, Çin'in Wuhan kentinde yılda 120 bin otomobil üretmek hedefiyle 435 milyon dolarlık bir yatırım gerçekleştirildi. Söz konusu fabrikanın bu yıl faaliyete geçmesi bekleniyor.

AÇIKLANAN RAKAMLARA GÖRE YÜZDE 72 FARK VAR

Savaşın her iki tarafındaki otomotiv yatırımlarına baktığımızda, üreticilerin ABD'nin saflarında yer aldığıgörülüyor. Fakat, ABD'ye 26 milyar 548 milyon dolarlık yatırım kararı alan 7 üreticinin, hemen hemen hepsinin Çin'e de yatırım yaptıkları ve buradaki yatırımların tutarını ise açıklamamaları dikkat çekiyor.

Çin'e yatırım yapan markalar arasında sadece iki üretici tutar bilgisi paylaşırken, bu rakamın 15 milyar 435 milyon olduğu görülüyor.

Ayrıca, ABD'de kapasite artırımı yapan üreticilerin Çin'de yeni tesisler kurduğu göz önüne alındığında ise, açıklanmayan rakamların ABD'deki yatırım tutarından daha fazla olması sürpriz olmayacaktır.

Savaşlarda tarafsız kalmakzordur demiştik. Fakat, ortaya çıkan tabloya göre, küresel otomotiv üreticileri iki tarafa da eşit mesafede durmaya çalışıyor.

Otomotiv dünyasındaki trendlerin elektrikli araçlara kayması ve Çin'in bu alanda da açık ara en büyük pazar olması, kuşkusuz gelecek yıllarda ülkenin daha fazla yatırım çekmesine neden olacaktır.

Ticaret savaşlarının ne kadar süreceği belirsizliğini korurken, otomotiv üreticilerinin ise tarafsız kalabilmesi her geçen gün daha zor olacak gibi gözüküyor.