Deprem vergisi nasıl hesaplanacak?

TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen yapılandırma kanunu teklifine önerge ile yeni madde eklendi. Eklenen maddede depremle ilgili tedbirlere yer verildi. Kahramanmaraş merkezli depremden etkilenen illerin yaralarını sarmak için yapılacak harcamalara kaynak sağlamak amacıyla Kurumlar Vergisi mükelleflerine tek seferlik ek vergi getirildi.

Buna göre, şirketlerin 2022 yılında Kurumlar Vergisi Kanunu ile diğer kanunlar kapsamında kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden yüzde 10 oranında ek vergi alınacak. Şirketlerin iştiraklerinden elde ettiği kâr paylarından, girişim sermayesi fonu katılma payları ile ortaklıklarının hisse senedinden elde ettikleri kâr payı ve katılma paylarından yüzde 5, yurt dışından elde edilen ve en az yüzde 15 oranında vergilendirilmiş olan kazançlarından da yüzde 5 oranında ek vergi alınacak.

Bu vergi gider ve indirim olarak dikkate alınamayacak ve hiçbir vergiden mahsup edilemeyecek.

Hesaplanan ek vergi iki taksit halinde alınacak. İlk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ayda ödenecek.

DEPREM BÖLGESİNDEKİ ŞİRKETLERDEN ALINMAYACAK

Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Malatya, Kahramanmaraş, Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas’ın Gürün ilçesindeki kurumlar vergisi mükellefleri ek vergiden muaf olacak.

Tahsil edilen ek vergi, genel bütçeye aktarılacak ancak belediyelere verilecek payların hesabında dikkate alınmayacak.

VERGİ HANGİ İSTİSNA VE İNDİRİMLERDEN KESİLECEK?

Ek vergi hesaplamasında dikkate alınacak istisna ve indirimler şöyle: İştirak kazançları istisnası, yatırım fon ve ortaklıklarının portföy işletmeciliği kazanç istisnası, emisyon primi istisnası, taşınmaz ve iştirak hissesi satış kazancı istisnası, yurt dışından elde edilen ve bazı şartları taşıyan kazanç istisnaları, serbest bölge ve teknoloji geliştirme bölgesi kazanç istisnası, yatırım indirimi, AR-GE indirimi, nakdi sermaye indirimi.

Ayrıca, Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrah üzerinden de ek vergi alınacak. Söz konusu istisna ve indirim matrahı toplamının yüzde 10’u oranında vergi kesilecek.

BAĞIŞ VE YARDIMLAR İÇİN VERGİ ALINMAYACAK

Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca başta AFAD ve Kızılay gibi kurumlara yapılan bağış ve yardımlar ile kamuya bağışlanmak üzere yapılan okul, hastane, yurt gibi tesisler için yapılan harcamalar vergiden istisna tutuluyor. Deprem için alınacak ek vergi matrahına, bu tür bağış ve yardımlar dahil edilmeyecek. Bu bağış ve yardımlar için ek vergi ödenmeyecek.

VERGİ NASIL HESAPLANACAK?

Ek verginin nasıl hesaplanacağını örneklerle açıklayalım.

ÖRNEK 1: 2022 yılında 40 milyon lira kazanç elde eden bir şirketin, 15 milyon liralık arsa satış geliri olsun. Bu şirket normalde, arsa satış geliri dışındaki 25 milyon liralık kazancı üzerinden yüzde 23 oranında olmak üzere 5 milyon 750 bin lira vergi ödeyecekti. Kabul edilen düzenlemeyle, daha önce istisna kapsamında yer alan 15 milyon liralık arsa satış gelirinden de yüzde 10 oranında olmak üzere 1.5 milyon lira ek vergi alınacak. Böylece şirketin ödeyeceği toplam vergi tutarı 7 milyon 250 bin lira olacak.

ÖRNEK 2: 2022 yılında ortağı olduğu şirketin hisse satışından 30 milyon lira gelir elde eden ve bu satışla birlikte 2022 yılında toplam geliri 40 milyon lira olan bir şirket normalde sadece 10 milyon liralık kazancı için 2.3 milyon lira vergi ödeyecekti. Kabul edilen düzenleme ile bu şirket 30 milyon liralık iştirak hissesi satış kazancı için de 3 milyon lira ek vergi ödeyecek ve bu yıl ödeyeceği vergi tutarı 5.3 milyon liraya yükselecek.

ÖRNEK 3: 2022 yılında 40 milyon lira kazanç elde eden ve 20 milyon liralık yatırım indiriminden yararlanan bir şirket normalde 4.6 milyon lira kurumlar vergisi ödeyecekti. Yeni düzenlemeyle bu şirket 2 milyon lira da ek vergi ödeyecek ve 2022 yılı kazançları için ödeyeceği toplam vergi 6.6 milyon lira olacak.