Yerli turist sayısında 1 milyonluk artış

Meltem ERSOY/GAZETE HABERTÜRK

Bu yılın en çok gündeme gelen sektörü kuşkusuz turizm. Geçen yaz Rus rublesindeki devalüasyonun etkisiyle ufak bir sendeleme yaşayan turizm, bu yıl Rusya ile siyasi kriz ve güvenlik endişesiyle yabancıların çekimser kalması nedeniyle tam bir kriz yaşıyor. İç pazarda ise hareket hızlanarak artıyor. Artısı- eksisi, yerlisi-yabancısıyla bu sezon bittiğinde turizm nasıl bir bilançoyla karşı karşıya kalacak, sektörün en büyüklerinden ETS Tur’un Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ersoy ile konuştuk:

-‘Yerli turist kral olacak’ klişesi doğru olacak mı?

Zaten kraldı. Ama kastettiğiniz şuysa, evet, yerli turistte bir artış var. Bu artış devam edecek. İran, Ukrayna gibi pazarlarda artış var ama artış oranında bu yıl iç pazar lider olacak.

-Yerli turist sayısı kaçtı ve kaç olacak size göre?

Yerli turistle ilgili rakamlar yetersiz. Tam istatistiği tutulmuyor. Ama sektörde genel itibarıyla 5 milyon civarında olduğunu düşünüyoruz. Tabii bu resort turizmine gidenlerin sayısı. Bu rakamın bu yıl en az 1 milyon artacağını düşünüyoruz. Yani yüzde 20 artış yaşanacak. Bu tarihin en yüksek artışı.

-Türkiye’nin siyasi ve ekonomik anlamda belirsizlik yaşadığı bir yıl, ona rağmen yerli turistin 1 milyon artması iddialı bir artış değil mi?

2000’ler öncesinde çok daha büyük belirsizlikler vardı. Geçmişe göre çok daha az belirsizlik var. Biz birkaç noktaya bakıyoruz: Birincisi işsizlik oranı Suriyelilere rağmen çok artmıyor. İkincisi de faiz oranları. Faizin etkilediği konut, inşaat sektörü derken turizme kadar geliyor harcamalar.

-AB ile vizelerin kalkması yerli turisti nasıl etkiler?

Vizelerin kalkması büyük etki yaratır. Ne zaman tam olarak yürürlüğe girecek, pasaportlar nasıl işleyecek vs. şu an belirsiz. Eğer hemen başlayabilecek bir süreçse o zaman iç turizm hareketleri etkilenebilir bundan. Yurtdışına gidişlerde çok ciddi artışlar olur. Yeni pasaport vs. gerekecekse seneye sarkarsa da seneye göreceğiz bu hareketi.

-Ne kadar etkisi olur?

Yunan adalarına zaten bir hareket var. Ancak her yer vizesiz olursa hem Yunan adalarına hem Avrupa’ya çok daha fazla gidiş olur. Bu pasaport meselesi bu yıl çözülecekse yerli turistten 200-300 bin kişi hemen yurtdışına kayar diye düşünüyorum. Seneye, bu iş iyice yerleştiğinde ise, 1 milyona kadar çıkacak etkisi. Biz öyle görüyoruz.

'YABANCILAR BU YIL SON DAKİKACI OLUR'

-Yabancı rezervasyonları nasıl gidiyor?

Bir canlanma var şu an. Düşüş tamamen güvenlik endişesi kaynaklı. Yabancı misafir son dakikaya kadar bekliyor, güvenlik için endişe verici bir şey olmazsa son dakikaya yine geliyor.

-Son dakikacılar sezonu ne kadar kurtarır?

Kurtarır demeyelim de, daha kötüye gitmesini engeller. Ama zaten turizm yatırımcısı kabullendi biraz bu yılı. Doluluk hedeflerini geriye çekiyorsunuz, üstü gelirse ne âlâ.

'ERKENCİLER YÜZDE 26 ARTIŞ GÖSTERDİ'

-Erken rezervasyona ilgi yerli turistte nasıl?

Bizim erken rezervasyonumuz 1 Haziran’a kadar devam ediyor, 2 Mayıs itibarıyla geçen yıla göre yüzde 26 artış var. Son dakikada indirim bekleyen misafirler için de hatırlatmak lazım: İndirim sürekli azalarak gidiyor. Tabii ki boş kalacak yerler vardır, belki indirim fırsatını oralarda bulabilir misafir ama o zaman da umduğunu değil bulduğunu alacaktır. Yani tarih olarak, otel olarak istediğini seçemeyebilir, çok fiyat kıran otel varsa misafirin 2-3 kere düşünmesi lazım.

Ersoy, marka otellerde bu yaz indirim olmadığını, ancak erken rezervasyonun uzatılması, ünite fiyatlarının uygun hale getirilmesi gibi kolaylıklar sağlandığını söylüyor.

‘İLK DALGADA ÇÖKEN ZATEN HİÇ OLMASIN’

-Satılık oteller, batan turlar vs. bu şehir efsanelerinin ne kadarı doğru?

Otel meselesine açıklık getirelim: Türkiye’de 20 bin otel var, yüzde 5’lik bir otel sirkülasyonu normal. Yani bin otel satılık dediğinizde normal bir oran bu. Diyelim ki bu krizde binden 2 bine çıkmış, kabul edilebilir bir artış. Sıfırdan değil bu artış yani. Bin tane satılık olan otel hep vardı, bu satılık otellerin yüzde 1’i bile marka otel değil, gerçek otel yatırımcısı değil, işi bilmeyenlerin olduğu bir alan. İlk dalgalanmada da bunlar çöküyor tabii, bu da normal çünkü bu otellerin hiç yapılmaması gerekiyordu, hem yatırımcıya hem tatilciye hem milli servete zarar. Bir üst kurul kurulması lazım. Kontrollü bir sınırlama getirilmesi lazım sektöre, yoksa böyle herkese zarar bir arz fazlası oluşuyor.

-O zaman turizmdeki krizin reel sektöre yansıması diye söylenenler çok da kritik değil, gemi hâlâ yola devam ediyor, öyle mi?

Gemi yola devam ediyor çünkü daha sezon tam anlamıyla başlamadı. Biz haziran itibarıyla ne olduğunu hissedeceğiz, yüksek cirolar o zaman yapılıyor zaten. Şu ana kadar olanlar genele veri teşkil etmiyor. Daha bir şey görmedik, akışta zayıflama var ama gerçeğini henüz görmedik.

‘GİTMEK İSTEYEN ENGEL TANIMAZ’

Ersoy, “Yurtdışına gitmeyin” çağrılarının işe yaramayacağını söylerken, “Bu iş çağrıyla olmaz. Gitmek isteyen adam engel tanımaz. Siz iyiyseniz gelir, yoksa farklı yer görmek adına daha çok para bile verse dışarı gider” diyor

‘KARDEŞİMİZİN GÖZÜNÜ OYUYORUZ’

-Türkiye’nin gerileyişinden en kârlı İspanya çıktı, öyle mi?

Doğru, İspanya’da şu an için yüzde 20’lik rezervasyon artışı var geçen seneye göre. Bu artış Türkiye’den kaçınanlar. Geçen seneye göre İspanya’ya rezervasyon yapmak yüzde 40 daha pahalı, buna rağmen yok satıyor. Yani bu iş fiyat kırarak çözülmez.

-Doğru, fakat pasta küçülürken bir işletme başka ne yapabilir?

Fiyat kırınca yurtdışından çalmıyorsunuz, komşunuzdan çalıyorsunuz. Yani kardeş kavgası yapıp kardeşimizin gözünü oyuyoruz, göz oyarken biz de zarar görüyoruz üstüne. Belki bu ay borcunu ödeyecek ama geleceğini yiyecek. BDDK’nın borç yapılandırması o anlamda iyi, bu yıl yok yılı sayılacak, kredi bir yıl ötelenecek. Hazırlanan istihdam paketi de güzel. Şu an 50 bin kişiyi kapsıyor, bunu 250-300 bin kişiyi kapsayan hale getirmek lazım.