Araçta kara kutu ABD ve AB’de zorunlu, taktırmayanlar ise en az % 25 fazla prim ödüyor

Başbakan Binali Yıldırım önceki gün araçlara da uçaklardaki gibi kara kutu konulacağını ardından sistemin değişmesiyle sigorta primlerinin düşeceğini açıklamıştı. Halen dünyada uygulamaları bulunan kara kutu sistemi sayesinde araçların seyahatleri süresince hız aşımı ve hatalı sollama gibi trafik ihlali bilgileri elde edilmiş olacak ve bu bilgiler doğrultusunda trafik kazalarında hangi tarafın haklı olduğu sağlıklı bir şekilde belirlenebilecek.

AB’DE ARAÇLARIN YARISINDA OLACAK

Yeni sistem sayesinde sigorta şirketleri de sürücülerin ‘sürüş profillerini’ çıkararak sürücüden sürücüye değişen fiyat tarifeleri uygulamaya başlayacak ve trafik kurallarına uyan bir sürücü daha az sigorta primi öderken kurallara uymayan ya da daha az uyan bir sürücü daha yüksek prim ödemek zorunda kalacak. Avrupa Birliği’nde satılan her yeni araçta Ekim 2015 itibarıyla bulunması zorunlu hale gelen kara kutunun, 2020 yılında kıtada dolaşan araçların yarısında bulunacağı tahmin ediliyor. AB ülkelerinde araçlarına kara kutu yerleştirmeyi kabul etmeyen sürücüler ise çok yüksek sigorta primleri ödemek durumunda kalıyor. Her ülkede farklı oranlar söz konusu. İngiltere’de, 2016’da 500 bin sürücü araçlarındaki kara kutular sayesinde yüzde 25-40 oranında daha düşük sigorta primi ödedi. ABD’de kara kutu taktırmak yüzde 25 fiyat avantajı sağlıyor. Güney Kore’de ise bu oran yüzde 5. Araçlar için kara kutular Almanya’da da 15 yıldır satın alınabiliyor. Alman otomobil üreticisi Volkswagen, 2015 yılında eski model araçları için “dibox” adını verdiği kara kutuları 299 Euro fiyat etiketiyle satışa sunmuştu. Almanya’da geçen sene alınan karar ile kazalarda kimin suçlu olduğunu tespit etmek için yakın gelecekte yollara çıkacak sürücüsüz araçlarda kara kutular zorunlu hale getirildi.

BAŞBAKAN AÇIKLAMIŞTI

Önceki gün araçlara kara kutu konulacağını açıklayan Başbakan Binali Yıldırım, “Bu kara kutu ne yapacak? O aracın bütün seyahatinde ne oldu, ne bitti, trafik kuralı ihlali var mı? Bunlar hep kaydediliyor. Herkes kusura göre hasarın bedeline ortak olurken ve fiyatlar da düşmüş oluyor” demişti.

KARA KUTU NE KADAR?

İngiltere 62 Dolar

ABD 130-180 Dolar

Almanya 315 Dolar

Güney Kore 110-200 Dolar

ABD 1994’TE BAŞLATTI 2004’TE ZORUNLU YAPTI

Dünyanın farklı bölgelerinde uygulanan sistem, ABD’de 1994 yılında General Motors’un araçların kaza anındaki performanslarını ölçebilmek için Cadillac, Buick, Chevrolet ve Pontiac marka araçlara yerleştirdiği kara kutular ile başladı. 2000 yılında, ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) trafik kazalarının hangi koşullar altında oluştuğunun anlaşılması için kara kutulardaki bilgileri toplama kararı aldı. 2013’te ABD’de satılan araçların yüzde 96’sında kara kutular yer alırken, Eylül 2014 itibarıyla ise ABD’de satılan her araçta kara kutu bulunması zorunlu hale geldi.

CALİFORNİA’DA KARA KUTUYLA CORVETTE ÇALDILAR

California Üniversitesi’nden bir grup araştırmacı Chevrolet Corvette marka bir otomobili üzerinde bulunan kara kutu sayesinde hack’ledi. Cep telefonundan gönderdikleri kısa mesajlarla aracın motorunu uzaktan çalıştıran ve frenlerini devreye sokabilen araştırmacılar, hack’lenen araçta bulunan kara kutunun şebeke üzerinde internete bağlı olarak çalışan bir model olduğu ve bu çalışma prensibine sahip olan kara kutuların araçları çalınma riskiyle karşı karşıya bıraktığı uyarısında bulunuyor.

‘CEPTEN’ KARA KUTU 20 STERLİN

İngiltere’de araçlara kara kutu yerleştirmenin maliyeti yaklaşık 130 sterlin, fakat akıllı telefonlara indirilerek kullanılabilen kara kutu uygulamaları ile maliyetler 20 sterline düşüyor. İngiliz sigortacılar, araçlarına kara kutu taktırmak istemeyenleri “saklayacak bir şeyleri” olmakla ya da “kötü sürücüler” olmakla suçluyor ve adada kara kutusu olmayan araçların 10 yıl sonra yollara çıkamayacağı uyarısında bulunuyor.

KORE’DE HIZLA YAYILDI

1.5 milyon araçta kara kutu bulunan Güney Kore’de 2017’de bu rakamın 2 milyona çıkması bekleniyor. Kore’de 350 firma kara kutu üretirken 267 milyon dolarlık pazar şimdiden oluşmuş durumda. Önümüzdeki 5 yıl içinde kara kutuların zorunlu olması beklenen Güney Kore’de, araçlarında halihazırda kara kutu bulunan sürücüler ise sigortalarına daha az ödeme yapıyor.

Yigitcan YILDIZ / GAZETE HABERTÜRK