Trump vergi indirimiyle orta sınıfı elinde tutmaya çalışacak

.png

ABD Başkanı Donald Trump bir yandan hakkında yürütülen azil soruşturmasıyla mücadele ederken bir yandan da bir dönem daha başkan seçilmek üzere çalışmalar yürütüyor.

Trump'ın gelecek yıl kasım ayında gerçekleştirilecek başkanlık seçimlerinde en önemli vaatlerinden birisinin ne olacağı dün ortaya çıktı. Beyaz Saray Ekonomi Danışmanı Larry Kudlow, seçim kampanyası kapsamında yeni bir vergi indirimi paketi açıklayacaklarını duyurdu. Söz konusu vergi indiriminin detaylarının gelecek yıl başında netleşeceğini sözlerine ekledi.

Kudlow söz konusu vergi indirimiyle ilgili detayları paylaşmasada 2 gün önce ABD basınında orta gelirliler için gelir vergisinin yüzde 15'e düşürüleceği iddia edilmişti. Beyaz Saray bu iddiayı yalanlamasa da başka önerilerin de masa da olduğunu belirtti. ABD'de 7 farklı gelir dilimine farklı oranlarda gelir vergileri uygulanıyor. Orta alt gelirliler yüzde 22 oranında vergi öderken, orta üst gelirliler yüzde 32 oranına kadar gelir vergisi ödüyor.

BORCU 1.5 TRİLYON DOLAR ARTIRDI

Detaylar netleşmese de vergi uzmanları söz konusu indirimin gerçekleşmesi durumunda devletin yüzlerce milyar dolarlık vergi kaybına uğrayacağını belirtiyor.

Trump yönetimi daha önce de 2017'de çıkardığı yasayla kurumlar vergisini yüzde 35'ten yüzde 21'e düşürmüştü. Ayrıca gelir vergisinde de ortalama 2 puanlık indirim yapmıştı. 2018'de yürürlüğe giren tüm bu vergi indirimleri ABD'nin kamu borcunun yaklaşık 1.5 trilyon dolar artmasına yol açtı.

Ekim sonu itibarıyla ABD'de böylece federal hükümetin borcu 23 trilyon doların üzerine çıktı:

1 TRİLYON DOLARLIK HİSSE GERİ ALIMI FURYASI

Trump'ın ekonomiyi canlandırmak için kurumlar vergisinde yaptığı indirim hem borcun artması hem de ekonomiye beklenen hareketliliği kazandırmadığı gerekçeleriyle büyük eleştirilere maruz kalmıştı. Büyük şirketlerin kurumsal vergi oranınındüşmesiyle daha çok yatırım yapıp daha çok istihdam sağlaması bekleniyordu. Ancak şirketler bunun yerine borsada yaklaşık 1 trilyon dolarlık hisse geril alımı yaptı. Bu durum şirketlere tepkinin o kadar büyümesine yol açtı ki Demokrat Parti Başkanlık Aday Adayı Bernie Sanders şirketlere hisse geri alımını yasaklamayı vaat etti.

Tabii şirketlerin bu hiise geri alımı furyası ABD'de borsaların rekor üstüne rekor kırmasına önemli katkıda bulundu. Başkan Trump'ta borsa rekorlarını sık sık kendi başarısı gibi göstermeye özen gösteriyor.

Trump son olarak dün Twitter üzerinden borsanın bu yıl 20. kez rekor kırdığını belirterek "Gelecek için de büyük potansiyel var. ABD aksiyon neredeyse orada. Şirketler ve işler (istihdam) daha önce görülmemiş şekilde geri dönüyor" ifadelerini kullandı.

BORÇ HEM EKONOMİK HEM DE SİYASİ BİR SORUN

Trump'ın sık sık ekonomi ve borsanın ABD tarihinin en iyi seviyesinde olduğunu belirtmesi doğal olarak akıllara 'Neden yeni bir vergi indirimine ihtiyaç duyuyor' sorusunu getiriyor. Halihazırda ABD'nin federal borcu rekor üstüne rekor kırıyor. Federal borcun artması sadece ekonomik anlamda değil siyasi sorunlara da yol açabiliyor. Senato borç tavanının aşılması durumunda sistemi kilitleyip hükümeti işlevsiz hale getirebiliyor.

'RESESYON' UYARILARI ARTIYOR

Ancak tüm bunlara rağmen Trump'ın, seçimi kazanmak istiyorsa, en büyük seçmen tabanı olan orta sınıf beyaz Amerikalılara bazı ekonomik vaatlerde bulunması gerekiyor. Geçtiğimiz yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3.4 büyüyen ABD'de büyüme bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 1.9'a geriledi. Birçok ekonomist de son 2 çeyrektir açıklanan veriler ışığında ve Çin'le devam eden ticaret savaşı nedeniyle 'resesyon' uyarısında bulunmaya başladı. Bu durum Trump'ın sık sık bahsettiği 'müthiş ABD ekonomisinin' orta sınıf tarafından o kadar da hissedilmemesine yol açıyor.

Dolayısıyla Trump bu 'oy deposundan' oy almaya devam edebilmek için şimdi orta sınıftan aldığı gelir vergisinde tüm risklere rağmen önemli bir indirime gideceğini vaat etmeye hazırlanıyor. Bunun seçmende nasıl bir karşılık bulacağını zaman gösterecek.

RAKİPLERİ AÇIĞI MİLYARDERLERLE KAPAMAK İSTİYOR

Bunun yanında Demorat Parti Aday Adayları Elizabeth Warren ve Bernie Sanders da orta sınıftan alınan vergilerin düşürüleceğini vaat ediyor. Ancak Trump'tan farklı olarak oluşan açığı dev şirketlerden ve milyarderlerden daha fazla vergi alarak kapatacaklarını söylüyorlar.Cumhuriyetçiler geleneksel olarak hangi gelir grubunda olursa olsun vergi artışına karşı çıktığı için Trump'ın böyle bir uygulamaya imza atması neredeyse imkansız görünüyor.