Sosyal koruma harcamalarının payı azaldı

Türkiye'nin emekli ve yaşlı maaşı, sağlık ve işsizlik başlıklarını kapsayan sosyal koruma harcamalarının Gayrisafi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranı azaldı. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) raporuna göre Türkiye 2019 yılında sosyal harcamaların Gayrisafi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranı sıralamasında 37 üye ülke arasında 35'nci sırada yer aldı. Türkiye, sosyal koruma harcamalarına 2019 yılında GSYH’nin yüzde 12’si kadar pay ayırdı.

İLK SIRADA FRANSA VAR

Listenin ilk sırasında Fransa var. Fransa'nın sosyal yardımları GSYH'nın yüzde 30'unu aşıyor. Özel sosyal harcamalar ve vergi sistemindeki değişiklik bu yıl ABD'yi ikinci sıraya taşıdı.

Rapora göre Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Almanya, İtalya, Norveç ve İsveç GSYH'larının yüzde 25'inden fazlasını sosyal harcamalara ayırıyor. OECD'nin listesinde Finlandiya yüzde 29.1, Belçika yüzde 28.9, Danimarka yüzde 28.3 ve İtalya yüzde 28.2 ile ilk 5 ülke içinde yer aldı.

Türkiye, Şili, Kolombiya, Kosta Rica, İrlanda, Güney Kore ve Meksika ise GSYH'larının yüzde 15'inden daha az pay ayırıyor. Türkiye, GSYH'nın yüzde 11.4'ünü sosyal harcamalara ayıran Şili ile yüzde 7.5'ini ayıran Meksika'yı geride bıraktı. Kuzey Kore yüzde 12.2 ve Güney Kore yüzde 12.3'lük harcama oranları ile Türkiye'nin üzerinde yer aldılar.

PANDEMİ ÖNCESİ

Elbette bu veriler Kovid -19 pandemisi öncesinde. Pandeminin etkisi, ise 2022 yılında yayınlanacak raporda görülebilecek.

OECD'DE EN BÜYÜK PAY EMEKLİ MAAŞI VE SAĞLIĞA AYRILIYOR

OECD ortalamasına göre en yüksek pay 7.4 ile emekli /yaşlı maaşına ayrılıyor. Onu yüzde 5.6 ile sağlık harcamaları takip ediyor.

EMEKLİ MAAŞINA EN ÇOK İTALYA İLE YUNANİSTAN PAY AYIRDI

İtalya ve Yunanistan GSYH'larının yüzde 15'ini emeklilik maaşına ayırarak ilk sıraları alıyor. Şili, Güney Kore ve Meksika GSYH'larının yüzde 3'ünü emekli maaşına ayırıyor. Türkiye'de bu oran yüzde 6.

SAĞLIĞA EN ÇOK PAY AYIRAN ÜLKELER FRANSA VE ALMANYA

Fransa ve Almanya, sağlığa en yüksek harcama yapan ülkeler olarak öne çıkıyor. Bu iki ülkenin sağlık harcamalarına ayırdığı pay GSYH'larının yüzde 8'ini geçiyor. Hollanda yüzde 2.6 ile sağlık harcamalarına en az pay ayıran ülke konumunda. Bu ülkede özel sağlık sigortasının rolü büyük.

Sağlık harcamalarına Türkiye'nin ayırdığı pay ise yüzde 3.3.

Aile-çocuk ödenekleri ve kredileri, çocuk bakım desteği, doğum izni, izin sırasında gelir desteği, tek ebeveyn ödemelerini kapsayan aile destekleri için Türkiye'nin 2019'da ayırdığı pay GSYH'nın yüzde 0.5'i kadar.

İşsizlik- işsizlik tazminatı, işgücü piyasası nedeniyle erken emeklilik için ayrılan pay ise yüzde 0.3 oldu.

TÜRKİYE EN YÜKSEK PAYI 2009 YILINDA AYIRDI

Türkiye'nin 1990'dan 2019 yılına kadar yaptığı sosyal harcamaların Gayrisafi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranında en yüksek pay yüzde 13 ile 2009 yılına ait.