Metabolizmayı hangi yiyecekler yavaşlatır?
Ne kadar spor yaptığınız, ne kadar doğru beslendiğiniz ve ne kadar sıkı bir diyet yaptığınız elbette sağlıklı ve fit olmak için çok önemli. Ancak bazı insanlar, her şeyi doğru yaptıklarında bile yorgun hissediyor, kilo veremiyor ve mutsuz oluyorlar.
Neyin neden işe yaramadığı önemli bir soru.
Cevap metabolizma olabilir.
İnsan vücudunun, sistemlerini yürütmek için gerçekleştirdiği biyokimyasal faaliyetlere metabolizma denir. Yediğimiz besinlerin enerjiye dönüştürülmesi de bu faaliyetlere dahildir. Metabolizması yavaş olan insanlar, yediklerini enerjiye çevirmek için kalori yakamazlar. Böylece besinler depolanır ve kiloya dönüşür, ayrıca yorgunluk ve halsizlikle birlikte sistemler de yavaşlar. Kabızlık, unutkanlık gibi sonuçlar doğurur.
Düşük protein diyetleri, Omega 6 yağları, tahıllar gibi çok sayıda ürün kilo verme amaçlı beslenme programları olarak kabul edilir. Ancak bazıları metabolizmayı yavaşlatma riskini de taşır. Diyetinizde yer vereceğiniz her ürün işe yaramıyor olabilir.
Her yıl yaş aldıkça, vücudun kalori yakma hızı da biraz daha yavaşlar. Bu nedenle de insanlar yaşlandıkça kilo almaları hızlanır, aynı miktar yemek ve aynı derecede harekete rağmen vücut ağırlığı artmaya başlar.
Yeteri kadar su içmemek metabolizma hatalarının en büyüğüdür. Susadığımızda zaten dehidrasyon yani su kaybı başlamış demektir. Ayrıca yemeklerden önce 1 bardak su içmek vücudun doyma duygusunu tetikler ve normalden daha az porsiyonla doymaya yardımcı olur, yemek daha vücuda girmeden metabolizmayı kalori yakmak için tetikler. Kilo vermeyi kolaylaştırır.
Sebzeleri kolay ve pratik olduğu kadar düşük kalorili olduğu için dondurulmuş tüketmek metabolizmayı yavaşlatabilir. Kalorinin 150-200 olması iyi gibi görünebilir ama aslında değil. Vücudumuz günlük belirli bir miktar kalori almak zorundadır. Bu miktarın altında kalınca metabolizma yavaşlar.
Sebzeyi tek başına tüketmek, mesela her gün salata yemek kilo vermenize yardımcı olmaz. Çünkü metabolizmanın kalori yakabilmek için lif ve proteine de ihtiyacı vardır. Sebzelerle birlikte zengin protein ve lifleri de tabağınıza ekleyerek hem gereken miktarda kalori alır hem de metabolizmanızı hızlandırabilirsiniz.
Her öğünde en az 20-30 gram protein almak gerekiyor. Protein vücutta enerjinin oluşturulması için önemli bir besin. Beslenme uzmanları, metabolizmayı hızlandırmak için günün ilk besini olarak da proteini tavsiye ediyorlar. Protein miktarı yüksek bir içecek ile kahvaltı yapmayı deneyin.
Diyet yapmak için tatsız ve lezzetsiz yiyeceklere mahkum olmak, yapılabilecek en büyük hatalardan biridir. Öncelikle diyet 3-5 aylık bir süreç değil bir yaşam biçimi olmalıdır ve lezzetsiz bir hayat çok da keyifli olmaz. İkinci olarak da metabolizmayı hızlandırmak için baharatlar oldukça işlevseldir. Yarım çay kaşığı kırmızı biberin, kalori yakımını hızlandırdığı araştırmalarla kanıtlandı.
Metabolizmanın yavaş olmasının nedenlerinden biri de buğday intoleransıdır. Besin intoleransı, vücudun yabancı madde olarak tepki vermesidir. Tıpkı iltihaplara karşı yaptığı gibi savaşan vücut, bağırsak, karaciğer, bağışıklık sistemi ve tiroid üzerine yüklenir. Metabolizmanın düzeni de bozulur.
Sütteki laktoz ve casein adı verilen protein intoleransa neden olabilir. Süte karşı duyarlılık göstermek oldukça sık görülür. Laktoz sadece gaz ve bağırsak sorunlarına neden olmakla kalmaz, intoleransı olan insanlarda metabolizmayı sarsar ve kilo almaya neden olur.
Dünya Sağlık Örgütü, bir insanın günlük tüketmesi gereken maksimum şeker miktarının 25-36 gram olduğunu açıkladı. Ancak bu miktar neredeyse 48 çay kaşığına kadar vardı. Şeker ihtiyacı duymak normaldir, bunu işlenmiş şekerden almak asıl büyük hata. Şeker krizinin çözümü meyve olmalı. Meyve ile birlikte hem şeker hem lif hem antioksidan alırız, metabolizmayı da hızlandırırız.
Bütün karbonhidratlar zararlı değildir, işlenmiş olduklarında içlerindeki tüm vitamin ve mineralleri kaybedip sadece vücuda yük olan, beyaz ekmek ve beyaz pirinç gibi karbonhidratlar faydadan çok zarar verirler.
Meyve ve sebzelerden, buğday unundan, fasulyeden alacağınız karbonhidrat, vücuttaki şeker dengesini kurar,
Pek çok diyet günlük olarak Omega 6 yağı almayı tavsiye eder. Ancak önemli bir nokta, Omega 3 ile dengelenmemiş Omega 6 tüketimi metabolizmayı yavaşlatır. Uzmanlar haftada en az 1 kez Omega 3 bakımından zengin yağlı, somon ve sardalya gibi balıkları, mısır, ayçiçeği ve susam yağlarını tüketmemizi öneriyorlar.