Ramazanda beslenme düzeni nasıl olmalı?
Geleneklerimiz güzel, sofralarımız zengin. Lezzetlerimiz yarış halinde. Peki bir ay boyunca bütün bunları yerken, ritüel lezzetleri yerine getirirken nelere dikkat etmeliyiz?
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı, Dr. Didem Dereli Akdeniz’e sordum.
Bir yıldır boğuştuğumuz Korona virüsün tavan yaptığı bu günlerde oruç tutmak bağışıklığımızı nasıl etkiler?
Açlık bağışıklık sistemimizi düşürmez tam tersine dengeler. Oruç ile ilgili tek sorun susuzluk dönemidir ki bu da iftar ile sahur arasında yeterli su tüketimi ile rahatça çözülebilir. Ramazanda oruç tutmak, eğer öğünlerde sağlıklı kararlar verilirse sağlığımızı riske atan bir durum değildir. Çünkü bunu açıklamak gerekirse, iftarda ve sahurda 2 öğüne çok fazla yüklenmek ve hızlı tüketilmesi tabii ki sağlıklı değil. Ama orucumuzu açtıktan sonra iftar ile sahur arasındaki saatlerde yiyecekleri küçük porsiyonlar halinde tüketilirsek sağlığımızı pozitif desteklemiş oluruz. Yine bu dönemde bağışıklık sistemimiz için önemli olan bir başka şeyde uzun saatler susuz kalınmasıdır. Hepimizin bildiği gibi iftar ile sahur arasında 3 litre su içmeyi asla ama asla ihmal etmemeliyiz.
Peki ya korona virüs geçirmiş birisi oruç tutmalı mı?
Korona virüs kişilerde birbirinden o kadar farklı klinikler ortaya çıkarıyor ki bunun tek bir doğru cevabı yok. Eğer COVID’i herhangi bir bağışıklık sistemi bulgu hissetmeden ve yaklaşık 15 gün öncesinde geçirdiyseniz oruç tutmanızda herhangi bir sakınca yok tabii ki. Dikkat edin 15 günlük bir süre verdim çünkü asemptomatik geçirdiğiniz bir COVID enfeksiyonu bile 1 hafta 10 gün sonra bağışıklık sistemimizin aşırı yanıtı veya pıhtılaşma sistemimizin aşırı aktive olması sonucu ciddi klinik bulgular hatta ani ölümler görülebiliyor. Bu yüzden hastalık tanısından yaklaşık 3 hafta sonrasına ya da karantina sürenizin bitmesinden 2 hafta sonrasına kadar oruç tutmanızı önermiyoruz. Dinimizin sağlığımızla ilgili ne kadar kolaylaştırıcı çözümler önerdiğini hatırlayıp İslam’ın bir hoşgörü dini olduğunu asla unutmamalıyız.
Eğer COVID_19 u orta ve ağır şiddette geçirdiyseniz oruç tutmaya karar vermeden önce mutlaka ama mutlaka bu hastalık döneminde sizi izleyen doktorunuzla görüşmelisiniz.
Eğer oruç tutuyorsak bağışıklığımızı nasıl güçlendiririz ve ne gibi besinler tüketmeliyiz?
Oruç tutsak da tutmasak da bağışık sistemimizi sağlıklı ve dengeli beslenerek destekleyebiliriz. Yeterli vitamin alımı mevsiminde ve taze sebze-meyve tüketimi ile olur. Sağlıklı protein alımı da bağışıklık sistemimiz için önemlidir. Bağışıklık sistemimizi güçlendirmenin bir başka yolu da probiyotik besinleri yeterli miktarda tüketmektir. Yoğurt, kefir ve turşu bu dönemde soframızda olması gereken besinler bana göre.
İftarı ne ile açmalıyız?
Ne ile açtığımızın bir önemi var mı? Orucumuzu su ile açmalıyız bu her zaman için geçerli bir tavsiye, sonrasında zeytin de yenebilir, hurma da yenebilir, çorba da. Bu kişinin isteğine bağlı. Ama insülin direnci olan bir kişinin iftarın ilk yiyeceklerini daha protein ve yağ içerikli alması ani insülin salgılanmasını engelleyecektir… ezber bozan bir şey söyledim değil mi?
İftarda porsiyon ölçülerini neye göre belirlemeliyiz?
İftarda porsiyonları normalde yediğimizin yarısı olarak düşünmeliyiz bence. 2 saat sonra 2. bir öğün tüketmek bunu da yemediğimiz diğer yarı olarak düşünmek çok daha sağlıklı olacaktır.
İftar sofraları için sağlıklı tatlı alternatifleri neler olabilir?
Ramazanın olmazsa olmazı tatlılar ama miktarın az olması bizim insülin salgımızı dengelemek açısından çok önemli. Sütlü tatlılar ise çok daha sağlıklı…
